Zapraszamy na nasz blog prawniczy gdzie dzielimy się z Wami informacjami i poradami prawnymi. Jeśli jest jakiś temat, który chcielibyście abyśmy poruszyli to zachęcamy do kontaktu z nami. Napiszcie nam jakie macie wyzwania prawne, w których możemy Wam pomóc.
W naszym wcześniejszym wpisie zajęliśmy się bliżej procedurą otwarcia likwidacji spółki z ograniczona odpowiedzialnością. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się drugiej części postępowania likwidacyjnego, czyli ostatecznemu wykreśleniu spółki z Krajowego Rejestru Sądowego.
Jeżeli spółka została już postawiona w stan likwidacji, zgłosiła ten fakt do KRS i opublikowała ogłoszenie dla wierzycieli w Monitorze Sądowym i Gospodarczym to najwyższy czas podjąć działania zmierzające do zakończenia jej działalności.
Jak już pisaliśmy w poprzedniej części wpisu w momencie otwarcia likwidacji celem działalności spółki przestaje być osiąganie zysku, a staje się nim konieczność zakończenia bieżących interesów spółki, spłaty wierzycieli i upłynnienia majątku spółki.
Jeżeli spółka jest właścicielem nieruchomości to upłynnienie tej wartości podlega pewnym zasadom. Likwidatorzy mogą swobodnie zbyć nieruchomość tylko w ramach publicznej licytacji. Jeżeli chcą zrobić to z tzw. wolnej ręki, będzie to możliwe tylko jeżeli odpowiednią uchwałę podejmą wcześniej wspólnicy spółki. W takiej uchwale powinni oni wskazać minimalną cenę sprzedaży nieruchomości, wówczas likwidator nie może sprzedać nieruchomości w tym trybie po cenie niższej niż wskazana w uchwale.
Likwidator może zaciągać nowe zobowiązania wyjątkowo, tylko jeżeli jest to konieczne do osiągnięcia celu likwidowanej spółki.
Po ogłoszeniu otwarcia likwidacji spółki w Monitorze Sądowym i Gospodarczym do spółki powinni zgłaszać się jej wierzyciele celem uzyskania zaspokojenia swoich wierzytelności.
Jeżeli spółka zna wierzycieli, którzy nie zgłoszą jej swoich wierzytelności lub zgłoszą się do niej wierzyciele, których wierzytelności nie są jeszcze wymagalne albo są sporne to likwidatorzy powinni złożyć sumy konieczne do ich zaspokojenia do depozytu sądowego.
Należy również przypomnieć, iż otwarcie likwidacji spółki nie zwalnia jej z obowiązku sprawozdawczości finansowej. Jeżeli likwidacja spółki nie zakończy się do końca roku obrotowego spółki to ma ona obowiązek sporządzenia odpowiedniego sprawozdania finansowego. Powinno ono zostać sporządzone na dotychczasowych zasadach, z tym zastrzeżeniem, iż kierownikami jednostki nie są już członkowie zarządu spółki, a jej likwidatorzy. Sprawozdanie finansowe, tak jak w przypadku sprawozdań za poprzednie lata obrotowe powinno zostać złożone do KRS.
2. Podział majątku spółki
Jeżeli likwidatorzy zakończyli bieżące interesy spółki, wszyscy jej wierzyciele zostali zaspokojeni, a majątek został upłynniony to można przystąpić podziału pozostałego majątku pomiędzy wspólników. Należy jednak pamiętać, że nie może nastąpić to przed upływem co najmniej 6 miesięcy od dnia publikacji ogłoszenia o otwarciu likwidacji spółki w MSIG.
Pozostały majątek spółki powinien zostać podzielony między wspólników w takim stosunku, w jakim dzielą się ich udziały w spółce. Jeżeli jednak wspólnicy w umowie spółki zdecydowali o innym podziale majątku to właśnie sposób wskazany w umowie spółki będzie właściwym do dokonania podziału.
Jeżeli zdarzy się taka sytuacja, że wierzyciel spółki spóźnił się ze zgłoszeniem swojej wierzytelności, a w spółce pozostał jeszcze niepodzielony majątek to może on żądać zaspokojenia z tej właśnie niepodzielonej części. Jednak w sytuacji, gdy wspólnik otrzymał przypadającą mu część majątku spółki i zrobił to w dobrej wierze, nie ma on obowiązku zwrotu tej części dla zaspokojenia spóźnionego wierzyciela.
3. Formalności związane z zakończeniem likwidacji spółki
Obok ogólnych zasad dotyczących postępowania likwidacyjnego konieczne jest również spełnienie pewnych wymaganych prawem warunków formalnych, aby możliwa była zupełna likwidacja spółki i jej wykreślenie z KRS.
A) Sprawozdania likwidacyjne
Aby zakończyć formalności związane z wykreśleniem spółki z rejestru konieczne będzie po raz kolejny sporządzenie dwóch sprawozdań finansowych. Pierwsze z nich zwane sprawozdaniem likwidacyjnym powinno zostać sporządzone na dzień poprzedzający podział pozostałego majątku spółki pomiędzy wspólników. Po dokonaniu podziału konieczne jest z kolei sporządzenie sprawozdania finansowego po zakończeniu likwidacji.
B) Zgromadzenie Wspólników
Oba sprawozdania likwidacyjne powinny zostać zatwierdzone przez Zgromadzenie Wspólników, a następnie ogłoszone w siedzibie spółki i zgłoszone sądowi rejestrowemu wraz z wnioskiem o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców.
Jeżeli nie jest możliwe zebranie kworum na Zgromadzeniu Wspólników, to bez względu na tą okoliczność likwidatorzy powinni ogłosić sprawozdanie w siedzibie spółki i dokonać zgłoszenia do sądu rejestrowego.
W umowie spółki lub w uchwale wspólnicy powinni wskazać osobę, która będzie odpowiadała za przechowanie ksiąg i dokumentów rozwiązanej spółki. Informacja ta jest konieczna, ponieważ sąd rejestrowy może udzielić upoważnienia wspólnikom lub innym osobom, które mają w tym interes prawny do przeglądania tych ksiąg i dokumentów.
C) Wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego
Po dokonaniu czynności związanych z faktycznym zakończeniem likwidacji spółki należy dopełnić również formalności związanych z Krajowym Rejestrem Sądowym, tak aby sąd mógł wykreślić z niego likwidowaną spółkę. Niestety, wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców wiąże się z koniecznością uiszczenia kolejnej opłaty. Wynosi ona 400 zł i składa się na nią 300 zł opłaty za wykreślenie podmiotu z rejestru i 100 zł opłaty za ogłoszenie tego faktu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Wniosek o wykreślenie spółki z rejestru powinien zostać złożony do sądu w terminie 7 dni od zatwierdzenia sprawozdania likwidacyjnego przez wspólników spółki.
Odpowiednim formularzem do złożenia wniosku o wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego jest formularz KRS-X2.
Do formularza należy dołączyć następujące dokumenty:
potwierdzenie wniesienia opłaty od wniosku o wykreślenie spółki;
sprawozdanie likwidacyjne spółki;
sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji spółki;
protokół ze Zgromadzenia Wspólników, na którym zatwierdzono sprawozdania likwidacyjne i na dzień zakończenia likwidacji spółki;
kopię opublikowanego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wezwania wierzycieli do zgłaszania wierzytelności spółce;
oświadczenie likwidatorów o ogłoszeniu sprawozdań w siedzibie spółki;
oświadczenie likwidatorów o braku postępowań sadowych, administracyjnych i komorniczych wobec spółki i zaspokojeniu jej wszystkich wierzycieli;
oświadczenie likwidatorów o spieniężeniu całego majątku spółki wraz z podaniem daty, kiedy doszło do podziału majątku;
oświadczenie likwidatorów o tym czy spółka zatrudniała pracowników od początku swojej działalności, a jeżeli tak to w oświadczeniu należy wskazać podmiot, któremu została przekazana dokumentacja pracownicza i dołączyć do niego dowód przekazania tej dokumentacji.
Po otrzymaniu takiego wniosku wraz z wymienionymi powyżej dokumentami sąd rejestrowy powinien wydać postanowienie o wykreśleniu spółki z rejestru. Z chwilą wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego spółka przestaje istnieć.
Procedura likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest dość skomplikowaną procedurą, a do tego jest czasochłonna. Zazwyczaj zajmuje ona około 8 miesięcy, przy czym z samego kodeksu spółek handlowych wynika, iż nie może się zakończyć wcześniej niż po 6 miesiącach. Dodatkowo wiąże się z koniecznością poniesienia sporych kosztów, ponieważ same opłaty sądowe od wniosków do sądu rejestrowego i opłaty za ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wynoszą ponad tysiąc zł.
Jeżeli po przeczytaniu naszych wpisów wciąż masz wątpliwości odnośnie procedury likwidacji spółki i potrzebujesz pomocy w tym zakresie skontaktuj się z nami już dziś!
Rynek spółek handlowych stale się rozwija i często zgłaszają się do nas Klienci, którzy chcą skorzystać z naszej pomocy przy rejestracji nowej spółki, najczęściej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zdarzają się jednak również takie sytuacje, gdy zaistniałe okoliczności wymagają od przedsiębiorców podejmowania odwrotnych działań i likwidacji prowadzonych przez nich działalności. Dlatego, w dzisiejszym wpisie przyjrzymy się bliżej dość skomplikowanej i czasochłonnej procedurzelikwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Proces likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością naturalnie dzieli się niejako na dwie części, czyli otwarcie likwidacji spółki oraz jej zamknięcie w tym wpisie omówimy szerzej kwestię otwarcia likwidacji spółki.
1. Kiedy spółka z o.o. ulega rozwiązaniu?
Spółka może zakończyć swoje istnienie z kilku powodów. Po pierwsze, już w samej umowie spółki wspólnicy mogą wskazać przyczyny, których zaistnienie spowoduje rozwiązanie spółki. Gdy przewidziana przez wspólników sytuacja nastąpi otwarcie likwidacji spółki nastąpi automatycznie.
Istnieją również sytuacje, gdy sąd z urzędu wydaje postanowienie, które otwiera likwidację spółki. Najczęściej wynika to z tego, że spółka została założona niezgodnie z wymogami określonymi w kodeksie spółek handlowych.
Sąd może także orzec o rozwiązaniu spółki w wyroku w dwóch sytuacjach:
na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki;
na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.
Spółka ulegnie rozwiązaniu również po zakończeniu postepowania upadłościowego.
Zdecydowanie najpopularniejszym sposobem otwarcia likwidacji spółki jest jednak podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki przez jej wspólników na Zgromadzeniu Wspólników.
Wspólnicy mogą podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki na dwa sposoby, które można odpowiednio nazwać: tradycyjnym i elektronicznym.
Tradycyjny sposób otwarcia likwidacji spółki wymaga podjęcia uchwały na Zgromadzeniu Wspólników, z którego protokół sporządza notariusz, przez co podjęte uchwały uzyskują wymaganą formę aktu notarialnego.
Jeżeli jednak spółka była zarejestrowana internetowo to możliwe jest skorzystanie z elektronicznego sposobu likwidacji spółki. W tym przypadku uchwałę wspólnicy podejmują przez Internet w systemie S24, gdzie wystarczające będzie złożenie przez wspólników kwalifikowanych podpisów elektronicznych, podpisów zaufanych lub podpisów osobistych.
Bez względu na procedurę, w ramach której nastąpi otwarcie likwidacji spółki konieczne jest przeprowadzenie postepowania likwidacyjnego spółki zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Likwidatorzy spółki
Wraz z otwarciem likwidacji swoje uprawnienia tracą dotychczasowi członkowie zarządu oraz prokurenci spółki. Od tej chwili celem dla spółki jest zakończenie prowadzonej działalności i spłata wierzycieli. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych tymi czynnościami nie kierują już członkowie zarządu, a likwidatorzy spółki.
Co do zasady, jak wynika z treści art. 276 kodeksu spółek handlowych, likwidatorami spółki stają się dotychczasowi członkowie zarządu. Wspólnicy spółki mogą jednak zdecydować inaczej już w samej umowie spółki, a także w uchwale o powołaniu likwidatorów. Wspólnicy mogą również w późniejszym czasie zdecydować o odwołaniu likwidatorów. Wyjątek stanowi tu jednak sytuacja, gdy to sąd otwiera likwidację spółki i sam we własnym zakresie powołuje likwidatora. W takim przypadku może on zostać odwołany tylko przez sąd.
Likwidator w zakresie reprezentowania i prowadzenia spraw spółki ma podobne uprawnienia jak członek zarządu z tym zastrzeżeniem, że wspólnicy w uchwale lub umowie spółki musza ustalić sposób jej reprezentacji przez likwidatorów. Należy jednak podkreślić, że zgodnie z celem spółki w likwidacji prowadzenie spraw spółki przez likwidatora ma prowadzić do zakończenia interesów spółki, wypełnienia jej zobowiązań i spieniężenie jej majątku, tak aby możliwe było zakończenie jej istnienia i wykreślenie z KRS. W związku z tym likwidator może zaciągać nowe zobowiązania tylko jeżeli jest to konieczne do zakończenia likwidacji.
3. Dokumenty finansowe niezbędne przy likwidacji spółki
Otwarcie likwidacji spółki wymaga spełnienia określonych wymagań związanych ze sprawozdawczością finansową.
W związku z otwarciem likwidacji likwidatorzy spółki muszą sporządzić bilans otwarcia likwidacji i przedstawić go do akceptacji Zgromadzeniu Wspólników. Dodatkowo, ustawa o rachunkowości wymaga zamknięcia ksiąg rachunkowych spółki na dzień przed otwarciem likwidacji, przez co konieczne będzie sporządzenie dodatkowego sprawozdania finansowego właśnie na ten dzień.
Oznacza to, że w przypadku otwarcia likwidacji spółki konieczne jest sporządzenie dwóch dokumentów finansowych:
sprawozdania finansowego na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych;
bilansu otwarcia likwidacji na dzień ponownego otwarcia ksiąg w związku z likwidacją, czyli de facto na kolejny dzień po zamknięciu ksiąg.
Likwidatorzy mają 15 dni od dnia otwarcia likwidacji na sporządzenie bilansu i złożenie jego zatwierdzonej uchwałą wspólników wersji do KRS.
4. Zmiana firmy spółki
Charakterystycznym elementem postępowania likwidacyjnego jest zmiana firmy, czyli nazwy spółki. Od momentu otwarcia likwidacji firmę spółki należy obowiązkowo uzupełnić o dopisek „w likwidacji”. Jako że jak już wspomnieliśmy wyżej, celem likwidowanej spółki jest zakończenie prowadzonej przez nią działalności i zaspokojenie wierzycieli, zmiana firmy jest obowiązkowa, ponieważ ma w pewien sposób ostrzegać potencjalnych kontrahentów, że spółka wkrótce zakończy swoje działania.
5. Powiadomienie wierzycieli o otwarciu likwidacji spółki
Kolejnym charakterystycznym elementem postepowania likwidacyjnego jest powiadomienie wierzycieli o otwarciu likwidacji spółki. To również ten element postępowania jest czynnikiem bezpośrednio wpływającym na jego długość.
Zgodnie z art. 279 KSH likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji i wezwać wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Ogłoszenie powinno zostać zamieszczone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a także w innych miejscach publikacji wskazanych w umowie spółki.
Jest to ogłoszenie niezależne od zmiany wpisu w KRS w zakresie otwarcia likwidacji spółki. Konieczne jest złożenie wniosku o publikację ogłoszenia do jednego z punktów przyjmowania ogłoszeń MSIG, które znajdują się w wydziałach KRS sądów rejonowych. Wniosek składa się na odpowiednim formularzu MSIG-M1, a koszt ogłoszenia zależy od ilości znaków, których użyjemy w ogłoszeniu.
Dodatkowo art. 286 KSH wskazuje, że nie może dojść do podziału majątku spółki między wspólników, a więc także do zakończenia likwidacji spółki, wcześniej niż przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwania wierzycieli. Jak więc wynika z treści tego przepisu postępowanie likwidacyjne musi trwać co najmniej pół roku od dnia publikacji ogłoszenia.
6. Wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS)
Otwarcie likwidacji spółki wiąże się również z koniecznością skierowania odpowiedniego wniosku do KRS. Złożenie takiego wniosku podlega opłacie w wysokości 350 zł.
Wniosek dotyczący otwarcia likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy złożyć na formularzu KRS - Z-61 w terminie 7 dni od dnia otwarcia likwidacji. Aby uniknąć konieczności wielokrotnego składania dokumentów do sądu warto sporządzić bilans otwarcia likwidacji i zatwierdzić go jeszcze przed wysłaniem pierwszego wniosku, tak aby można było od razu dołączyć go do wniosku.
Do wniosku konieczne będzie załączenie szeregu dokumentów, z których niektóre muszą zostać złożone w formie formularzy Ministerstwa, a niektóre po porostu muszą zostać dołączone do wniosku.
Aby wniosek został pozytywnie rozpatrzony przez sąd rejestrowy konieczne jest dołączenie do wniosku:
formularza KRS – ZK, w którym należy wykreślić aktualny sposób reprezentacji spółki wraz z członkami zarządu.
formularza KRS – ZR, w którym należy wskazać dane likwidatorów spółki.
Oczywiście, jeżeli dokonujemy jeszcze dodatkowych zmian we wpisie spółki, to należy do wniosku dołączyć inne, właściwe dla tych zmian formularze.
Dodatkowo do wniosku należy dołączyć:
potwierdzenie wniesienia opłaty od wniosku;
pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł jeżeli wniosek składa za nas pełnomocnik;
protokół ze Zgromadzenia Wspólników, na którym podjęto uchwały o otwarciu likwidacji i powołaniu likwidatorów (akt notarialny);
bilans otwarcia likwidacji;
protokół ze Zgromadzenia Wspólników, na którym zatwierdzono bilans otwarcia likwidacji;
oświadczenie likwidatora o udzieleniu zgody na powołanie go na likwidatora spółki wraz z jego adresem do doręczeń.
Tak skompletowany wniosek powinien zostać do sądu rejestrowego, który prowadzi akta spółki, tj. właściwego sądu ze względu na siedzibę spółki.
Opisana procedura dotyczy otwarcia likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wykreślenie spółki z Krajowego Rejestru Handlowego wymaga jednak wykonania kolejnych określonych prawem czynności, o których więcej dowiecie się z naszego kolejnego wpisu. Zapraszamy!
Jeżeli masz dodatkowe pytania o likwidację spółki i potrzebujesz pomocy w tym zakresie skontaktuj się z nami już dziś!
Zgodnie z zapowiedziami w naszych poprzednich wpisach dziś zajmiemy się procedurami i kosztamizwiązanymi z przekształceniem spółki komandytowej w jawną.
Sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami;
Powzięcie uchwały o przekształceniu spółki;
Powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenie wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją;
Dokonanie wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej w KRS.
Pojawia się jednak pytanie, co dokładnie kryje się za tymi wymaganiami?
Plan przekształcenia spółki
W przypadku spółki komandytowej obowiązek sporządzenia planu przekształcenia spółki będzie spoczywał na tych wspólnikach, którzy maja prawo do prowadzenia spraw spółki, czyli na komplementariuszach.
Plan musi zostać sporządzony w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Celem sporządzenia planu przekształcenia jest właściwe ustalenie wartości majątku przekształcanej spółki. Zgodnie z ustawą wycena majątku spółki powinna być wykonana przy przyjęciu wartości bilansowej. Oznacza to, że należy sporządzić bilans przekształceniowy spółki na takich zasadach, na jakich sporządza się roczne sprawozdanie finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości. Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych dniem, na który należy takie sprawozdanie sporządzić (dzień wyceny). Dniem wyceny powinien być wybrany dzień w miesiącu, który poprzedza miesiąc, w którym plan przekształcenia zostanie przedstawiony wspólnikom spółki.
Przykład: jeżeli plan przekształcenia spółki planujemy przedstawić wspólnikom 15 grudnia 2020 r. to dniem wyceny może być wybrany przez nas dzień w przedziale od 1 listopada 2020 r. do 30 listopada 2020 r.
Dodatkowo, do planu przekształcenia spółki należy, jako załączniki, dołączyć:
Projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
Projekt umowy spółki jawnej, która powstanie po przekształceniu;
Sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, na który sporządzono bilans przekształceniowy i przy zastosowaniu takich samych metod jak w przypadku ostatniego rocznego sprawozdania finansowego.
Warto wspomnieć, iż do planu należy dołączyć projekt uchwały o przekształceniu, nie ma zatem przeciwwskazań, aby ostateczna treść uchwały uległa jeszcze zmianie. Należy również pamiętać, aby treść projektowanej umowy spółki jawnej zawierała wszelkie elementy wymagane przepisami KSH, ponieważ powzięcie uchwały o przekształceniu zastępuje w praktyce zawarcie umowy spółki jawnej i będzie ona funkcjonowała zgodnie z zapisami jej umowy.
Uchwała o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę jawną
Planując przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną należy pamiętać, że Kodeks spółek handlowych wymaga, aby spółka dwukrotnie i z odpowiednim wyprzedzeniem zawiadomiła wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki.
Pierwsze zawiadomienie wspólników powinno zostać dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia uchwały, zaś drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od pierwszego zawiadomienia.
Takie zawiadomienie musi zawierać istotne elementy planu przekształcenia, w tym projekt uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy nowej spółki, a także informacje o miejscu i terminie, w którym wspólnicy spółki mogą się zapoznać z całością planu i jego załączników, przy czym termin ten nie może być krótszy niż dwa tygodnie przed planowaną data podjęcia uchwały.
Przed podjęciem samej uchwały konieczne jest również ustne przedstawienie wspólnikom istotnych elementów planu przekształcenia.
Sama uchwała przekształcenie spółki powinna zawierać co najmniej:
informację o typie spółki w jaki zostaje przekształcona, czyli w naszym przypadku o spółce jawnej;
imiona i nazwiska tych wspólników, którzy będą prowadzić sprawy spółki i ją reprezentować;
zgodę na obowiązywanie umowy spółki jawnej w przedstawionym kształcie.
Z uwagi na swoją doniosłość przyjęcie uchwały przekształceniowej wymaga jednomyślności wspólników, a protokół z podjęcia uchwały powinien zostać sporządzony przez notariusza.
Wniosek o wpis do KRS
Kolejnym krokiem po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki będzie zgłoszenie zmian do sądu rejestrowego.
Odpowiedni wniosek powinien zostać podpisany przez wszystkich wspólników mających prawo do reprezentowania spółki i skierowany do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby spółki. Wniosek może zostać również złożony przez pełnomocnika.
Do wniosku należy również dołączyć niezbędne załączniki, tj.:
umowę przekształconej spółki jawnej,
uchwałę wspólników o przekształceniu,
wykaz wspólników wraz z ich adresami do doręczeń,
potwierdzenie wniesienia opłaty od wniosku.
W przypadku przekształcenia opłata za wpis w KRS wynosi 500 zł za sam wpis plus dodatkowo 100 zł za ogłoszenie o wpisie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Ogłoszenie w MSIG
Kodeks spółek handlowych wymaga dodatkowego ogłoszenia o przekształceniu spółki w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Ogłoszenie takie powinno być dokonane przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej już po wpisie przekształcenia w KRS.
Opublikowanie takiego ogłoszenia wiąże się z kosztem 0,70 zł za każdy znak w ogłoszeniu, przy czym nie może być to mniej niż 60 zł. Odpowiedni wniosek składa się w działających w sądach punktach przyjmowania ogłoszeń MSIG na odpowiednim formularzu MSIG-M1.
Podsumowanie kosztów przekształcenia spółki komandytowej w jawną
Oprócz wspomnianych już kosztów opłaty za wpis do KRS oraz ogłoszeń w MSIG przy przekształceniu spółki należy liczyć się z kosztami związanymi ze sporządzeniem sprawozdania finansowego przez biuro rachunkowa, a także kosztami związanymi z działaniem notariusza.
Dodatkowo, w przypadku gdy w wyniku przekształcenia zwiększy się majątek spółki to konieczna będzie zapłata podatku PCC od przekształcenia.
Wpływ przekształcenia na działalność spółki
Na zakończenie warto zaznaczyć, iż przy przekształceniu spółki zachowujemy tożsamość podmiotową spółki. Przekształcana spółka kontynuuje swoją działalność, zmieniając jej formę prawną. W związku z tym naszej spółce jawnej w dalszym ciągu będą przysługiwać wszystkie prawa i obowiązki spółki komandytowej. Dotyczy to między innymi zawartych przez spółkę umów, które nie będą wymagały zmian w związku z przekształceniem, wszelkich koncesji i zezwoleń (przy czym tu należy spojrzeć w przepisy odpowiedniej ustawy lub treść decyzji, która może regulować te sprawę odmiennie), podatków, postępowań sądowych, jak również składu osobowego spółki. Wszyscy wspólnicy spółki komandytowej z mocy prawa stają się w wyniku przekształcenia wspólnikami spółki jawnej.
Choć procedura przekształcenia spółki komandytowej w jawną może wydawać się skomplikowana, a samo prowadzenie działalności w formie spółki jawnej – niekorzystne z uwagi na subsydiarną odpowiedzialność wszystkich wspólników, to w obliczu zbliżających się nieubłaganie zmian w zakresie podatku CIT, warto rozważyć możliwość dokonywania takiego przekształcenia. Pozwoli to uniknąć podwójnego opodatkowania wpływającego znacząco na ostateczny dochód wspólników spółki, a rozsądne zarządzanie spółką i regulowanie jej zobowiązań sprawi, że kwestia odpowiedzialności nie będzie stanowić czynnika odstraszającego od prowadzenia działalności w formie spółki jawnej.
Jeżeli chcesz przekształcić swoją spółkę komandytową w spółkę jawną i potrzebujesz wsparcia, zgłoś się do nas, a chętnie pomożemy Ci przejść przez całą procedurę.
Zgodnie z zapowiedzią w dzisiejszym wpisie zajmiemy się kwestią taką jak: przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną. Jak wspominaliśmy w naszym poprzednim wpisie na blogu ta procedura prawdopodobnie będzie w najbliższym czasie zyskiwać na popularności w obliczu planowanych zmian w zakresie podatku CIT i objęciu nim spółek komandytowych.
Przed przekształceniem spółki komandytowej w spółkę jawną musimy w pierwszej kolejności przyjrzeć się bliżej samej spółce jawnej i temu jak wygląda prowadzenie działalności gospodarczej w tej właśnie formie prawnej. Tak się jednak składa, że w ostatnim czasie dość szczegółowo zajmowaliśmy się działalnością w formie spółki jawnej na naszym fanpage’u na Facebooku, dlatego tu poruszymy tylko najważniejsze kwestie związane z działaniem spółki jawnej, a wszystkich zainteresowanych szczegółowymi informacjami zapraszamy na:
Zasadniczym elementem, który różni spółkę jawną od spółki komandytowej, i na który często zwraca się uwagę w pierwszej kolejności jest odpowiedzialność wspólników. W spółce komandytowej odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem mogą ponieść jedynie jej komplementariusze, komandytariusze za długi spółki odpowiadają jedynie do wysokości wkładu wniesionego do spółki. W spółce jawnej brak już tego rodzaju parasola ochronnego dla choćby części wspólników, w związku z czym wszyscy wspólnicy w przypadku niewypłacalności spółki odpowiedzą za jej zobowiązania całym swoim majątkiem.
Kolejna ze znaczących różnic dotyczy kwestii reprezentacji spółek. W spółce komandytowej prawo reprezentowania i prowadzenia spraw spółki przysługuje komplementariuszowi. Tymczasem w spółce jawnej co do zasady każdy wspólnik może spółkę reprezentować i prowadzić jej sprawy. Wspólnicy mogą jednak zmieniać te zasady w umowie spółki.
W przypadku spółki jawnej nie ma ograniczeń w zakresie umieszczania nazw wspólników w firmie spółki. Zgodnie z art. 24 kodeksu spółek handlowych w firmie, czyli nazwie spółki jawnej powinny znaleźć nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firma (nazwa) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna". Warto przypomnieć, iż w przypadku spółki komandytowej nazwisko lub firma komandytariusza nie mogła znaleźć się w firmie spółki, w przeciwnym razie ujawniony w ten sposób komandytariusz ponosiłby taką samą odpowiedzialność jak komplementariusz.
Projekt najnowszych zmian w zakresie podatków dochodowych zakłada również pewne zmiany w zakresie spółek jawnych, dotkną one jednak tylko ograniczonej grupy podmiotów, a nie wszystkich, tak jak ma to mieć miejsce w przypadku spółek komandytowych.
Zgodnie z projektem podatek CIT zapłacą te spółki jawne, które mają siedzibę lub zarząd w Polsce, a których wspólnikami nie są tylko osoby fizyczne, jeżeli nie złożą przed początkiem roku obrotowego informacji o tym jacy podatnicy podatków dochodowych (zarówno PIT jak i CIT) mają bezpośrednie lub pośrednie prawa do udziału w zysku tej spółki jawnej.
W pozostałych przypadkach spółki jawne nie będą podatnikami podatku CIT i dzięki temu unikną podwójnego opodatkowania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatek dochodowy będą w dalszym ciągu zobowiązani płacić jedynie wspólnicy spółki jawnej.
Jak zmienić spółkę komandytową na spółkę jawną
Tak jak już wspominaliśmy opcja przekształcenia spółki jawnej w komandytową w obliczu planowanych zmian w przepisach podatkowych może okazać się w najbliższym czasie szczególnie popularna wśród przedsiębiorców. Będzie to odwrócenie trendu panującego w ostatnich latach, tj. przekształcania spółek jawnych w komandytowe.
Zasady przekształcania spółek handlowych regulują przepisy Działu III Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z art. 556 KSH do przekształcenia spółki wymagane jest:
sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami;
powzięcie uchwały o przekształceniu spółki;
powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenie wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją;
dokonanie wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej w KRS.
Należy jednak zaznaczyć, że nie można dokonać przekształcenia spółki, która jest w likwidacji i rozpoczęła już podział majątku, ani takiej która jest w upadłości.
Przekształcenie spółki dokonuje się w chwili jej wpisu do KRS w nowej formie. Na spółkę przekształconą przechodzą wszystkie prawa i obowiązki przekształcanej spółki. W sytuacji gdy zmienia się firma (nazwa) spółki w szerszym zakresie niż tylko jej forma prawna to co najmniej przez rok spółka musi w nawiasie obok nowej firmy wskazywać firmę spółki przekształcanej z dopiskiem dawniej.
Przykładowo spółka komandytowa: Kowalski sp.k., po przekształceniu w spółkę jawną i dodaniu do firmy nazwiska kolejnego wspólnika co najmniej przez rok będzie musiała występować w obrocie jako: Kowalski i Nowak sp.j. (dawniej Kowalski sp.k.).
Warto również wspomnieć, iż na chwilę obecną nie jest możliwe przekształcenie spółki przez Internet, za pośrednictwem Systemu S24. Takie rozwiązanie zostało wprost wykluczone w art. 555 § KSH.
Teraz kiedy wiemy już, jakie warunki do przekształcenia spółki wprowadza ustawa, należy przyjrzeć się bliżej co dokładnie i w jaki sposób należy zrobić, aby te warunki spełnić. W związku z tym zapraszamy na nasz kolejny wpis, w którym dokładnie omówimy procedury i koszty przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną.
Do Sejmu trafił już rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje objęcie spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych, czyli CIT. Projekt po I czytaniu został skierowany do Komisji Finansów Publicznych. Wszystko wskazuje więc na to, że od stycznia bądź maja 2021 r., jak wskazują najnowsze zapowiedzi Ministerstwa Finansów spółki komandytowe będą od swoich przychodów odprowadzać CIT.
Jest to bardzo niekorzystna informacja dla wielu polskich przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w tej formie. Spółka komandytowa jest popularną formą prowadzenia działalności gospodarczej, głównie z uwagi na ograniczoną odpowiedzialność komandytariuszy spółki, jak również obowiązujące aktualnie przepisy podatkowe, zgodnie z którymi spółka komandytowa sama w sobie nie płaci podatku dochodowego, a robią to tylko jej wspólnicy.
W najbliższych wpisach przyjrzymy się bliżej najważniejszym z proponowanych zmian i ocenimy ich wpływ na sytuacje spółek komandytowych i ich wspólników. Jednak już dziś, bez głębszej analizy można przypuszczać, iż spółki komandytowe stracą na popularności, a przedsiębiorcy będą poszukiwali alternatywnych form prowadzenia działalności. Wydaje się, że jednym z korzystnych dla przedsiębiorców rozwiązań będzie przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną, dlatego w najbliższych wpisach przyjrzymy się bliżej temu rozwiązaniu i wskażemy jego plusy i minusy.
W pierwszej kolejności, aby móc ocenić potencjalne korzyści z przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną konieczne jest wskazanie najważniejszych zmian przewidzianych w projekcie ustawy.
Podatki w spółce komandytowej w obecnym stanie prawnym.
Na dzień dzisiejszy spółka komandytowa sama w sobie nie jest podatnikiem CIT. Dzięki temu zysk spółki jest opodatkowany tylko jeden raz i podatek dochodowy od niego płacą jej wspólnicy. W zależności od tego czy wspólnik jest osobą fizyczną, czy prawną jest to PIT lub CIT.
To sam wspólnik dba o odprowadzanie zaliczek na rzecz podatku dochodowego i rozlicza go w swoim rocznym zeznaniu podatkowym.
Zysk, który osiąga spółka jest dzielony między wspólnikami i wypłacona wspólnikowi część stanowi jego przychód, który podlega opodatkowaniu. Przychody wspólników klasyfikowane są jako przychody z działalności gospodarczej.
Zarówno przychody, jak i koszty łączą się z tymi, które podatnik osiągnął z innych tytułów, co przy wysokich kosztach innych działalności podatnika może nawet spowodować, że nie będzie on obowiązany do zapłaty podatku od zysku w spółce komandytowej.
Wspólnik spółki komandytowej, który jest osobą fizyczną może wybrać pomiędzy opodatkowaniem podatkiem liniowym lub opodatkowaniem na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej.
Jednokrotne opodatkowanie podatkiem dochodowym niewątpliwie stanowiło dotychczas jeden z głównych czynników, które wpływały na tak dużą popularność spółek komandytowych.
Objęcie spółki komandytowej podatkiem CIT, które jest głównym założeniem wprowadzanych zmian zakończy taki stan rzeczy, znacznie bardziej komplikując sytuację podatkową spółek komandytowych i zmusi wielu ich wspólników do podjęcia decyzji, czy dalsze działanie w takiej formie jest dla nich opłacalne.
Podatki w spółce komandytowej przy uwzględnieniu zmian przewidzianych w projekcie ustawy.
Projekt ustawy przewiduje zasadnicze zmiany w opodatkowaniu spółek komandytowych i ich wspólników. Należy jednak pamiętać, iż na ten moment projekt jest na etapie prac w Sejmie i niektóre z planowanych rozwiązań mogą jeszcze ulec zmianie w toku prac legislacyjnych. Pierwszą z kwestii, które może ulec zmianie jest data wejście w życie nowych przepisów.
Projekt ustawy przewiduje początek obowiązywania nowych przepisów na dzień 1 stycznia 2021 r., jednak jak wynika z najnowszych informacji przekazywanych przez Ministerstwo Finansów zmiany mogą zostać przesunięte na maj 2021 r. Na ten moment projekt zakłada jednak wejście przepisów w życie z początkiem kolejnego roku.
Zgodnie z projektem wszystkie spółki komandytowe staną się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Tak jak w przypadku innych spółek będących podatnikami CIT stawka podatku dla spółek komandytowych wyniesie 19% lub 9%, jeżeli spółka spełnia warunki uznania za małego podatnika.
Wszystkie spółki komandytowe przed wejściem w życie nowych przepisów będą musiały zamknąć swoje księgi rachunkowe, niezależnie od tego kiedy kończy się ich rok obrotowy i czy pokrywa się on z rokiem kalendarzowym.
Wraz z objęciem podatkiem CIT na spółkę komandytową spadną również nowe obowiązki podatkowe. Spółka będzie musiała prowadzić ewidencje podatkową, dokonywać rozliczeń podatku CIT i wpłacać zaliczki na ten podatek.
W ramach nowych przepisów zmiany dotykają również komplementariuszy i komandytariuszy spółek.
W przypadku komplementariusza wypłata zysków wygenerowanych przez spółkę będzie opodatkowana jednokrotnie, ponieważ będzie on pomniejszyć podatek od dywidendy o zapłacony przez spółkę CIT w takiej proporcji, w jakiej uczestniczy w jej zyskach.
Należy jednak zwrócić uwagę, że komplementariusz będzie mógł to zrobić tylko jeżeli zysk zostanie mu wypłacony w przeciągu 5 lat. Dodatkowo nie będzie możliwe konsolidowanie zysku w spółce komandytowej z ewentualnymi stratami z tytułu innych działalności.
W przypadku komandytariusza spółki zysk uzyskany przez spółkę będzie co do zasady opodatkowany dwukrotnie, zarówno na poziomie samej spółki, jak i komandytariusza.
Przychód komandytariuszy ma zostać opodatkowany tzw. podatkiem od dywidend w wysokości 19%. Projekt ustawy przewiduje zwolnienie dla komandytariuszy w wysokości 50% przychodów z udziału w zyskach spółki komandytowej, której siedziba lub zarząd znajdują się w Polsce.
Pewne kontrowersje budzą jednak ograniczenia tego zwolnienia. W pierwszej kolejności zwolnienie to będzie ograniczone do kwoty 60.000 zł na jedną spółkę komandytową, a przychód ponad tę kwotę będzie już podlegał podwójnemu opodatkowaniu.
Jednak szczególnie kontrowersyjne wydaje się wyłączenie od możliwości skorzystania ze zwolnienia szerokiego katalogu osób. I tak, zgodnie z projektem ustawy ze zwolnienia nie skorzystają komandytariusze, którzy dodatkowo mają co najmniej 5% udziałów w spółce kapitałowej będącej komplementariuszem spółki komandytowej.
Dodatkowo, zwolnienie nie będzie dotyczyło komandytariusza, który jest członkiem zarządu w spółce:
posiadającej osobowość prawną lub spółki kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej, lub
spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej, lub
jest podmiotem powiązanym w rozumieniu przepisów o cenach transferowych z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej.
W obliczu zmian pozytywną informacją dla wspólników spółek komandytowych jest planowane rozwiązanie w zakresie opodatkowania zysków wypracowanych przez spółkę do końca 2020 r. Jak wynika z projektu ustawy zyski te będą opodatkowane na obecnie obowiązujących zasadach, niezależnie od tego kiedy zostaną one wypłacone.
Przekształcenie w spółkę jawną w obliczu zmian
Zmiany przepisów dotkną również niektóre spółki jawne. Spółki jawne, które mają siedzibę lub zarząd w Polsce, a których wspólnikami nie są tylko osoby fizyczne i które nie złożą przed początkiem roku obrotowego informacji o tym jacy podatnicy podatków dochodowych (zarówno PIT jak i CIT) mają bezpośrednie lub pośrednie prawa do udziału w zysku spółki jawnej również zostanie opodatkowana podatkiem CIT. Większość spółek jawnych będzie jednak dalej opodatkowana na dotychczasowych zasadach. W związku z tym przekształcenie w spółkę jawną będzie atrakcyjną możliwością dla spółek komandytowych, których wspólnicy będą w stanie zaakceptować odmienne, nieco bardziej ryzykowne zasady odpowiedzialności w spółce jawnej.
Więcej o tym, jak przekształcić spółkę komandytową w spółkę jawną i czym charakteryzuje się działalność w formie spółki jawnej w naszych kolejnych wpisach!
Śledź naszego bloga i profil na Facebooku, aby nie przegapić naszych kolejnych wpisów!
W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się bliżej umowie, którą osoba kupująca lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny zawiera z deweloperem, czyli umowie deweloperskiej. Dowiesz się na co zwrócić uwagę, jak powinna wyglądać sama umowa oraz w jakiej formie powinna zostać zawarta.
W ostatnich latach rynek deweloperski rozwinął się w Polsce na tyle, że 16 września 2011 r. weszła w życie ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, dalej jako „Ustawa deweloperska” która miała chronić nabywców zawierających umowy z deweloperami. To właśnie ta ustawa wprowadziła do obrotu umowę deweloperską i jest ona dziś istotnym aktem prawnym dla każdego kto planuje kupić mieszkanie lub dom od dewelopera.
Charakterystyczne elementy umowy deweloperskiej
Umowa deweloperska jak sama nazwa wskazuje zawierana jest z deweloperem. Zgodnie z ustawą deweloperską deweloper musi dla danej inwestycji przygotować prospekt informacyjny. Jest to dokument, w którym znajdują się szczegółowe informacje o budowie i warunkach zakupu nieruchomości. Obowiązkiem dewelopera jest udostępnienie takiego prospektu każdemu kto jest zainteresowany podpisaniem umowy deweloperskiej.
Warto również od razu zaznaczyć, że zawarcie umowy deweloperskiej nie oznacza uzyskania własności domu lub mieszkania. Do przejścia własności konieczne będzie zawarcie kolejnej umowy po zakończeniu inwestycji. W samej umowie deweloperskiej deweloper zobowiązuje się do zawarcia takiej umowy z nabywcą.
Umowa deweloperska jest podstawą do dokonania wpisu roszczenia o przeniesienie własności w księdze wieczystej. Taki wpis jest bardzo korzystny dla nabywcy. Dzięki niemu deweloper nie podpisze umowy dotyczącej tego samego lokalu z innym nabywcą.
Umowa deweloperska musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. W przeciwnym razie będzie ona nieważna. Pamiętaj jednak, że notariusz jest odpowiedzialny jedynie za dopilnowanie zgodności z prawem treści umowy i procedur związanych z jej zawarciem. Nie będzie on sprawdzał, czy umowa deweloperska w odpowiedni sposób zabezpiecza twoje interesy jako nabywcy.
Charakterystycznym elementem związanym z umową deweloperską jest to, że deweloper musi dla konkretnej inwestycji utworzyć w banku mieszkaniowy rachunek powierniczy. Ta procedura ma dodatkowo chronić nabywców nieruchomości. Wszelkie należności związane z inwestycją wpłacają oni właśnie na taki rachunek powierniczy. Deweloper może wypłacać pieniądze zgromadzone na rachunku tylko po spełnieniu określonych warunków. Nad ich spełnieniem czuwa bank, który prowadzi mieszkaniowy rachunek powierniczy.
Sam rachunek może mieć dwie formy: otwartą i zamkniętą.
W przypadku zamkniętego rachunku powierniczego deweloper może dokonać wypłaty z rachunku tylko jeżeli przedstawi bankowi odpis aktu notarialnego z umową przenoszącą własność nieruchomości na kupującego nieruchomość. Nieruchomość musi być wolna od obciążeń i roszczeń innych osób.
Otwarty rachunek powierniczy jest nieco mniej restrykcyjny i deweloper może dokonywać wypłat po zakończeniu konkretnych etapów inwestycji. Kontrolę zakończenia etapu przeprowadza wyznaczona przez bank osoba, która posiada odpowiednie uprawnienia budowlane. Otwarty rachunek powierniczy może być dodatkowo zabezpieczony gwarancją bankową lub ubezpieczeniową. W przypadku kłopotów finansowych dewelopera umożliwi ona odzyskanie części pieniędzy od banku lub ubezpieczyciela.
Na co zwrócić uwagę zawierając umowę deweloperską
Wiarygodność dewelopera
W pierwszej kolejności sprawdź wiarygodność dewelopera. Zakup lokalu lub domu często wiąże się z inwestycją oszczędności całego życia, nie warto więc całkowicie zaufać deweloperowi i nie sprawdzić w Internecie informacji o jego poprzednich realizacjach, a także opinii jego wcześniejszych klientów.
Prospekt informacyjny
Jest to dokument, na który musimy zwrócić szczególną uwagę. Deweloper musi umieścić w nim m.in. dane swojego przedsiębiorstwa, informacje o poprzednich inwestycjach, a także wskazać czy w przeszłości toczyło lub obecnie toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne na kwotę ponad 100 tys. zł.
W prospekcie deweloper zamieszcza również informacje identyfikujące całą nieruchomość, takie jak: numer działki, numer księgi wieczystej, ewentualne obciążenia nieruchomości, a także dostępne informacje o planowanych inwestycjach w promieniu 1 km.
W dalszej części dokumentu deweloper informuje o postępie w budowie konkretnego budynku (informacje o wydanym pozwoleniu, terminie zakończenia prac, sposobie finansowania), a także indywidualne informacje o lokalu przeznaczonym dla konkretnego nabywcy.
Do prospektu dołącza się rzut kondygnacji, na której znajdzie się lokal, a także wzór umowy deweloperskiej.
Dokładne zapoznanie się z prospektem informacyjnym jest niezwykle istotne, ponieważ pozwala zweryfikować nabywcy wiarygodność dewelopera oraz zapoznać się ze szczegółami inwestycji i sposobami zabezpieczeń przewidzianymi dla ochrony nabywców.
Należy pamiętać, że deweloper musi przekazać potencjalnemu nabywcy prospekt informacyjny na jego żądanie w terminie 30 dni. Jeżeli tego nie uczynił, a nabywca zawarł umowę deweloperską to może on od niej odstąpić.
Rodzaj rachunku powierniczego
Zwróć uwagę jaki typ rachunku powierniczego został wybrany przez dewelopera oraz to, czy to jego numer został wskazany w umowie jako ten, na który będziesz wpłacał pieniądze na zakup nieruchomości. O rachunkach pisaliśmy już wyżej, tu przypomnimy tylko, że interesy nabywcy najlepiej zabezpiecza zamknięty rachunek powierniczy, jednak to otwarty rachunek jest opcją najtańszą i najczęściej stosowaną przez deweloperów. Jeżeli deweloper proponuje otwarty rachunek powierniczy to warto, aby był on chociaż zabezpieczony dodatkowo gwarancją bankową lub ubezpieczeniową.
Treść umowy deweloperskiej
Najważniejszym pozostaje jednak dokładne zapoznanie się z treścią umowy deweloperskiej.
Przed podpisaniem umowy musisz ją dokładnie przeczytać i zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii. W pierwszej kolejności sprawdź, czy twoja umowa rzeczywiście nazwana jest umową deweloperską, a deweloper nie próbuje podpisać z tobą umowy innego typu, która nie będzie odpowiednio chroniła twoich interesów.
Następnie, zwróć uwagę na to, czy opis nieruchomości pokrywa się z treścią prospektu informacyjnego. Pamiętaj, że im bardziej szczegółowy będzie opis inwestycji tym łatwiej będzie wymagać od dewelopera wywiązania się z konkretnych postanowień umowy.
Zwróć uwagę na to jak określone są terminy realizacji konkretnych etapów budowy. Im termin jest mniej precyzyjny, tym łatwiej będzie deweloperowi przeciągać w czasie oddanie inwestycji, bez większych konsekwencji. Najlepiej, aby terminy te nie były zbyt odległe, a deweloper nie miał zbyt łatwej możliwości ich przesunięcia.
Upewnij się, czy deweloper nie stosuje tzw. klauzul niedozwolonych. Są to klauzule, których przedsiębiorcy, jako silniejsze strony umowy, nie mogą stosować w umowach z zawieranych konsumentami. Przykład tego jakie klauzule należy uznać za niedozwolone znajdziesz w art. 3853 Kodeksu Cywilnego. Pełna lista klauzul, które zostały przez sądy znane za niedozwolone znajduje się w rejestrze klauzul niedozwolonych UOKIK.
Postanowieniem umowy deweloperskiej, które może prowadzić do nieporozumień między nabywcą, a deweloperem jest określenie stanu nieruchomości w chwili wydania. Często stosowane, ogólne określenia typu „stan deweloperski” lub tzw. „stan pod klucz” są zbyt nieprecyzyjne. Nabywca powinien zadbać, aby w umowie określono stan nieruchomości w jak najbardziej szczegółowy sposób, najlepiej ze wskazaniem wszelkich prac jakie deweloper powinien w konkretnym lokalu wykonać.
Jak już napisaliśmy wcześniej umowa deweloperska nie przenosi na Ciebie własności nieruchomości. Musisz więc dopilnować, aby w treści umowy deweloper zobowiązał się do zawarcia w konkretnym terminie umowy przenoszącej na Ciebie własność domu lub mieszkania.
Przyjrzyj się też postanowieniom, które dotyczą dodatkowych kosztów związanych z zawarciem umowy. Warto się przede wszystkim upewnić, czy deweloper nie umieścił w umowie zapisów o karach umownych i odsetkach za opóźnienie, które byłyby nierówne dla stron umowy. Zwróć uwagę, czy jeżeli umowa przewiduje kary umowne lub odsetki za opóźnienie dla nabywcy to czy przewiduje je także dla dewelopera i czy są one określone w podobnej wysokości. Sprawdź też, czy deweloper nie obciążył cię w umowie dodatkowymi, wcześniej nieuzgodnionymi kosztami.
Podpisanie umowy deweloperskiej jest bardzo ważną decyzją, która najczęściej wiąże się z inwestycją oszczędności gromadzonych przez całe życie. W związku z tym zawsze warto zastanowić się nad konsultacja z prawnikiem, który przeanalizuje umowę pod kątem niebezpieczeństw czyhających na kupującego. Jeżeli masz dodatkowe pytania lub chcesz zlecić Kancelarii WSKP analizę projektu umowy deweloperskiej skontaktuj się z nami, korzystając w formularza kontaktowego dostępnego poniżej.
Bardzo mało osób zdaje sobie z tego sprawę ale aplikacja jest dziełem, takim samym jak obrazy Leonarda da Vinci czy kompozycje Mozarta i podlegają ochronie na podstawie przepisów o prawach autorskich. Ochronie podlegają zarówno prawa osobiste i majątkowe dzieła = aplikacji.
Prawa autorskie, poufność oraz zakaz konkurencji
Prawa osobiste to np. prawo do autorstwa aplikacji, prawo do oznaczania aplikacji swoim nazwiskiem lub nazwą firmy. Prawa majątkowe natomiast to np. prawo do uzyskiwania patentów na dane rozwiązania przyjęte w aplikacji, prawo do kopiowania i udostępniania innym aplikacji, czy prawo do wprowadzania do obrotu aplikacji. Zamawiający, aby zabezpieczyć się przed tym, że Wykonawca po prostu sprzeda rozwiązania przyjęte na rzecz stworzenia jednej aplikacji innemu podmiotowi, powinien zakreślić prawa autorskie w sposób możliwie szeroki. Jest to bardzo istotne bowiem przeniesienie majątkowych praw autorskich obejmuje jedynie te prawa, które są wyraźnie ujęte w umowie. Co ważne, aby skutecznie przenieść prawa autorskie na rzecz zamawiającego umowa musi być sporządzona na piśmie, inaczej przeniesienie praw autorskich będzie nieważne. Wykonawca może domagać się wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich, dlatego należy tę kwestię szczegółowo opisać w umowie.
Przy wykonywaniu aplikacji pracuje wiele osób, tworzone są nowe rozwiązania, każda ze stron udostępnia jakąś część rozwiązań, które nie są publicznie dostępne. Szerokie zakreślenie tajemnicy związanej z informacjami poufnymi pozwoli zapobiec wyciekowi jakichkolwiek danych pracowników, know-how, rozwiązań przyjętych w aplikacji, patentów, projektów itd.
Poza zachowaniem poufności przez strony umowy i zabezpieczeniem się przed wyciekiem informacji poufnych wobec osób trzecich, warto zawrzeć w umowie także zakaz konkurencji, dzięki temu strony będą miały pewność, że kontrahent współpracuje jedynie z drugą stroną i np. nie tworzy równolegle podobnej lub nawet takiej samej aplikacji z wykorzystaniem oferowanych przez drugą stronę rozwiązań samemu lub na rzecz innego podmiotu. Drobiazg, o którym zapomina wielu prawników to zawarcie w umowie zapisu traktującego o zakazie cesji, czyli swoistego przelania praw i obowiązków wynikających z umowy na rzecz innego podmiotu.
Gwarancja, serwis oraz rozwój aplikacji
Wykonanie aplikacji to jedno, ale co w sytuacji, gdy w trakcie jej użytkowania wystąpią błędy, które nie były znane zamawiającemu na początku? Kwestie te można zawrzeć w umowie i określić co w takiej sytuacji, np. można ustalić, że wykonawca jest zwolniony całkowicie z serwisowania aplikacji i że nie udziela gwarancji na wykonaną przez siebie usługę lub przeciwnie, wykonawca jest całkowicie odpowiedzialny za wykonaną usługę i musi dokonywać niezbędnych napraw. Także tutaj warto ustalić, czy wykonywany serwis będzie dodatkowo płatny.
W otaczającym nas świecie rozwój aplikacji to rzecz oczywista. Świat IT rozwija się w bardzo szybkim tempie i zmiany to codzienność, dlatego warto wstępnie ustalić czy strony chcą współpracować nad rozwojem aplikacji, czy wykonanie aplikacji to było jednorazowe zlecenie. W tym miejscu można określić: sposób w jaki ma być prowadzona dalsza współpraca, czy będzie dodatkowo płatna i jaki jest dalszy plan na realizację aplikacji.
Siła wyższa, RODO i postanowienia końcowe
Pandemia koronawirusa COVID-19 pokazała, jak bardzo istotne jest zawarcie w umowie klauzuli o sile wyższej, co prawda wynika ona z mocy prawa, parafrazując art. 471 Kodeksu cywilnego na przykładzie wykonawcy, wykonawca obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania aplikacji, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które wykonawca odpowiedzialności nie ponosi. Warto jednak wymienić w umowie szczegółowo, kiedy strony uważają dane zjawisko za siłę wyższą, a kiedy nie. Można ją rozszerzyć albo zawęzić np. powódź strony mogą uznać za siłę wyższą, natomiast pandemię koronawirusa już nie. Ta klauzula pozwoli zabezpieczyć się przed stratami, które strony ponoszą, mimo że nie mają wpływu na ich powstanie.
RODO! – ochrona danych osobowych, tak tutaj również się pojawia. Należy określić kto będzie administratorem danych osobowych: użytkowników korzystających z aplikacji, wykonawcy, zamawiającego oraz ich pracowników itp. Przy dużych projektach powinno się zawrzeć dodatkową umowę o powierzenie przetwarzania danych w związku z zawarciem umowy na wykonanie aplikacji.
W postanowieniach końcowych warto zawrzeć klauzulę mówiącą o tym, że spory będą załatwiane polubownie, można nawet ustanowić mediacje, ale przede wszystkim należy ustalić jaki sąd będzie właściwy w przypadku, gdy sporu nie uda się załatwić polubownie, warto także ustalić komunikację między stronami (zawiadomienia itd.). Można także wskazać prawo właściwe dla umowy oraz wskazać konkretne przepisy do stosowania dla umowy w sprawach umową nieuregulowanych.
Podsumowując, umowa na wykonanie aplikacji mobilnej należy do grupy umów niezwykle rozbudowanych. Przy pracy nad nią trzeba wziąć pod uwagę wiele abstrakcyjnych czynników, które mogą w przyszłości budzić nieporozumienia. Jeśli zależy Ci na tym, aby twoje interesy w procesie wykonywania aplikacji były w odpowiedni sposób zabezpieczone, twoją umowę powinien przygotować profesjonalista, który zadba o to, aby umowa w sposób ścisły i precyzyjny odnosiła się do wszystkich postanowień poruszonych w niniejszym artykule.
Niezależnie od tego czy jesteś samodzielnym programistą, grupą programistów lub dużą korporacją - jeśli uczestniczysz w procesie tworzenia aplikacji mobilnej, to musisz zdawać sobie sprawę z tego, że równie istotne jak to, jaki kod zastosujesz, jaka będzie szata graficzna aplikacji, czy jaki wybierzesz system operacyjny na którym ma funkcjonować aplikacja, jest sporządzenie odpowiedniej umowy na wykonanie aplikacji mobilnej, która będzie wyrażać w pełni wynegocjowane warunki współpracy i w odpowiednim stopniu zabezpieczy interesy twoje oraz drugiej strony. To właśnie w prawidłowo sporządzonej umowie można zapobiec wielu konfliktom, które mogą się pojawić podczas pracy nad aplikacją, dzięki czemu obie strony będą mogły w spokoju wykonywać swoje obowiązki, bez zamartwiania się o zapłatę kar umownych, zerwanie umowy lub o to, że kontrahent nie zapłaci wynagrodzenia na czas lub nie zapewni finansowania kolejnych etapów wykonywania aplikacji.
W tym artykule dowiesz się o szczegółach, niemniej jednak warto wspomnieć o niezbędnym minimum wymogów formalnych, jakie musi zawierać umowa na wykonanie aplikacji. Chodzi o prawidłowe oznaczenie stron, daty zawarcia umowy oraz dopilnowanie, aby strony były prawidłowo reprezentowane i aby to one podpisały umowę. Mile widziana będzie także krótka preambuła, w której można zarysować w jakich okolicznościach doszło do zawarcia umowy oraz jaki jest jej ogólny cel. Słowem: dlaczego strony współpracują. Kluczowe przy konstruowaniu umowy jest niepozostawianie pola do interpretacji i kwestionowania zapisów, dlatego każdy zapis powinien być określony w sposób ścisły.
Przedmiot umowy, słownik pojęć oraz obowiązki stron
Pochylmy się jednak nad szczegółami i zacznijmy od przedmiotu umowy. Mimo, iż na pierwszy rzut oka część ta może wydawać się oczywista, to ma ona kluczowe znaczenie dla całej umowy i sytuacji w czasie jej wykonywania. To w tym miejscu, w sposób ogólny ale i precyzyjny wskazujemy jakie są założenia umowy. Zbyt szeroko ujęty przedmiot umowy może spowodować, że będzie na tobie ciążyło więcej obowiązków, niż było to ustalane pierwotnie. Z kolei, gdy przedmiot umowy jest zakreślony zbyt wąsko, druga strona może jedynie w małym stopniu wywiązywać się z poprzednich ustaleń. Nieprawidłowo ujęty przedmiot umowy może również powodować wzrost kosztów. Przykładowo, brak precyzyjnego określenia na jakich systemach operacyjnych ma działać twoja aplikacja, może powodować, że druga strona będzie mogła żądać, aby aplikacja funkcjonowała zarówno na androidzie jak i na iOSie, podczas gdy strony umówiły się wcześniej jedynie na Androida. W przedmiocie umowy warto zawrzeć także kilka wstępnych zapisów, które powinny się znaleźć w każdej umowie na wykonanie aplikacji tj. zapewnienie o wykonywaniu aplikacji z należytą starannością, określenie wstępnie odpowiedzialności za wykonanie umowy, czy określenie komu będą przysługiwały prawa autorskie wykonanej aplikacji. Jednym słowem, przedmiot umowy powinien zawierać zakreślenie ogólnych, najważniejszych postanowień umownych.
Warto zawrzeć także słownik pojęć, który ułatwi zrozumienie dalszych zapisów Umowy i będzie pierwszym punktem, w którym możemy zdecydowanie zawęzić i uściślić zapisy umowy. Przykładowo, w tym miejscu umowy możemy zdefiniować co rozumiemy przez system operacyjny, kod programowania, audyty, i wreszcie, co rozumiemy przez samą aplikację. W słowniku pojęć warto opisać wszystkie pojęcia, których używać się będzie w dalszej części umowy.
Obowiązki Stron. W tym miejscu należy ściśle określić kto i za co będzie odpowiedzialny oraz do czego się zobowiązuje. Niezwykle istotne jest, aby obowiązki stron określić w sposób możliwie szeroki i precyzyjny, tak aby nie pozostawiać pola do kwestionowania zapisów.
Audyty, wykonanie aplikacji i wynagrodzenie
W procesie wykonywania aplikacji istotne jest, aby po każdym zrealizowanym etapie przeprowadzić audyt, a na samym końcu, gdy aplikacja będzie już w pełni gotowa, należy przeprowadzić analizę wykonania aplikacji i audyt gotowej do wprowadzenia na rynek aplikacji. Przeprowadzanie audytów możliwie często, pozwoli częściowo zabezpieczyć wykonawcę przed kwestionowaniem wykonania aplikacji po jej całkowitym wykonaniu. Jeśli wszystkie audyty wykonywane po każdym zrealizowanym etapie będą prawidłowe, to podczas audytu gotowej do wprowadzenia na rynek aplikacji, zamawiający będzie mógł kwestionować jedynie to czy aplikacja funkcjonuje jako całość. Warto ustalić, że audyty będzie przeprowadzał niezależny profesjonalny podmiot, który oceni każdy etap i samą aplikację, w sposób bezstronny, skupiając się jedynie na technicznych aspektach wykonania aplikacji.
W branży IT nie jest łatwo określić już na początku projektu ile dokładnie czasu zajmie jego wykonanie, dlatego warto jest ustalić prognozowane oraz maksymalne terminy realizacji poszczególnych etapów oraz samej aplikacji. W tym miejscu należy także ustalić postępowanie w przypadku uchybienia któremuś terminowi tj. sankcje za opóźnienia. Aby uniknąć sytuacji konfliktowych na tle dochowania terminów, w sposób jednoznaczny należy określić co strony rozumieją przez przekazanie aplikacji bądź danego etapu, należy więc określić sposób przekazania danego etapu oraz samej aplikacji. Warto także ustalić postępowanie w przypadku zlecenia dodatkowych prac nad aplikacją.
Wynagrodzenie to najważniejszy punkt całej umowy z perspektywy wykonawcy. W tym miejscu należy ustalić sposób rozliczenia się stron. Może to być z góry ustalona kwota za wykonanie całej aplikacji, bądź za wykonanie danych etapów, wynagrodzenie godzinowe lub brak wynagrodzenia (w takim wypadku wynagrodzeniem mogą być na przykład usługi świadczone przez drugą stronę w zamian za wykonanie aplikacji). Tak samo jak przy ustalaniu terminów, można ustanowić koszty prognozowane oraz maksymalne. Istotne jest także określenie sposobu płatności, wystawiania faktur, a także terminów płatności.
Żeby mieć pewność, ze nad Twoją aplikacją pracowali będą konkretni pracownicy można także zobowiązać wykonawcę do wyznaczenia określonego zespołu do pracy nad projektem. Wtedy należy też zobowiązać Wykonawcę do załączenia listy pracowników do umowy.
Odstąpienie od umowy i kary umowne
Tak jak każda umowa, również ta dotycząca wykonania aplikacji powinna zawierać postanowienia dotyczące prawa do odstąpienia od umowy, tym miejscu należy szczegółowo opisać przypadki, w których dojść może do rozwiązania umowy. Najczęściej rozwiązanie umowy powinno nastąpić w sytuacji, gdy wykonawca nie wykonuje terminowo obowiązków wynikających z umowy, zamawiający nie wypłaca na czas wynagrodzenia, a także zawsze wtedy, gdy łamane są podstawowe założenia umowy, określone już wcześniej w przedmiocie umowy, sposobie wykonania umowy lub w obowiązkach stron.
Kara umowna to doskonałe narzędzie dyscyplinujące strony umowy, tutaj gra jest zerojedynkowa = jeśli naruszysz postanowienie, które zastrzeżone jest pod rygorem kary umownej, to w określonym terminie zobowiązany jesteś ją zapłacić. Nie ma możliwości negocjacji jej wysokości, zgodnie z Kodeksem cywilnym jest to swoista kara za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, której wysokość ustalona jest z góry już w momencie zawierania umowy. Jeśli szkoda przekroczy wartość ustanowionej kary umownej to i tak druga strona będzie mogła dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. Pamiętać jednak trzeba, karę umowną można zastrzec wyłącznie na zobowiązanie niepieniężne, czyli np. nie można zobowiązać strony do zapłaty kary umownej, w przypadku gdy zamawiający nie zapłaci wynagrodzenia wykonawcy. Na zabezpieczenie się przed brakiem zapłaty wynagrodzenia można zastrzec prawo odstąpienia od umowy.
W kolejnym wpisie uzupełnimy informacje dotyczące umowy na wykonanie aplikacji o kwestie dotyczące praw autorskich, zakazu konkurencji, gwarancji i ochrony danych osobowych.
Ten rodzaj odpowiedzialności może być dotkliwy dla wspólnika, dlatego w kolejnych wpisach wyjaśnimy, jak przepisy regulują tę kwestię, jak uniknąć odpowiedzialności i pokażemy Wam tę instytucję na konkretnym przykładzie.
Spółkę z o.o. reprezentuje Zarząd. To ten organ prowadzi sprawy spółki i zawiera w jej imieniu umowy. Kodeks spółek handlowych przewiduje w art. 299, że w sytuacji, gdy egzekucja długów spółki jest bezskuteczna, swoim majątkiem mogą za nie odpowiadać członkowie zarządu.
Jak już wspomnieliśmy w spółkach z o.o. często spotyka się sytuacje, gdy wspólnik jest jednocześnie członkiem zarządu spółki.
🔘 W takim stanie rzeczy wspólnik będzie odpowiadał za długi spółki na takich zasadach jak członek zarządu.
🔘 Ma to na celu oczywiście ochronę wierzycieli, którzy chcą odzyskać należne im środki. Status wspólnika w takiej sytuacji nie może więc całkowicie chronić przed odpowiedzialnością.
🔘 W pierwszej kolejności zawsze jednak długi spłacać będzie Spółka. Dopiero kiedy to nie będzie już możliwe solidarnie za jej długi odpowiedzą członkowie zarządu. Solidarność w tym przypadku oznacza, że odpowiedzialny za dług będzie każdy członek zarządu, ale to wierzyciel zdecyduje, od którego z nich odzyska dług.
🔘 Przepisy przewidują jednak pewne możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności. Przykładowo członek zarządu nie będzie odpowiadał, jeśli wykaże, ze odpowiednio wcześnie złożył wniosek o upadłość spółki. Nie jest to jedyny sposób uwolnienia się od odpowiedzialności. Szerzej zajmiemy się tym tematem w kolejnym wpisie.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością? Czy odpowiedzialność wspólnika spółki z o.o. jest faktycznie ograniczona? Można by o tym napisać książkę, ale tę kwestię postaramy się Wam przybliżyć w czterech najbliższych wpisach.
Zacznijmy od ogólnych zasad odpowiedzialności.
Celem istnienia spółek kapitałowych jest właśnie ograniczenie odpowiedzialności majątkowej wspólników (a w spółce akcyjnej – akcjonariuszy).
W przypadku Spółki z o.o. wspólnicy co do zasady nie odpowiadają za długi spółki. Wnoszą oni wkład do spółki i powinien on być granicą ich odpowiedzialności. Spółka jako osoba prawna sama odpowiada za swoje zobowiązania. Nie zawsze jednak będzie tak, ze wspólnik nie będzie ponosił żadnej odpowiedzialności.
Odpowiedzialność za długi spółki może ponosić członek jej zarządu. W praktyce często zdarzają się sytuacje, gdy wspólnicy jednocześnie są członkami zarządu spółek z o.o. W takiej sytuacji wspólnik może odpowiadać za długi spółki.
Pamiętajmy też, że wkład wspólnika nie zawsze musi być pieniężny. Może to być aport, czyli rzecz lub prawo o ustalonej wartości. W momencie przekazania spółce wpłaty lub aportu to spółka staje się ich właścicielem.
🔘 Jeżeli spółka znajdzie się w trudnej sytuacji posiadany przez nią aport może zostać spieniężony, tak aby udało się spłacić wierzycieli. W takiej sytuacji wspólnik musi liczyć się z tym, że bezpowrotnie utraci wniesiony do spółki przedmiot
🔘 Wspólnik może też odpowiadać wobec samej spółki. Dzieje się tak, jeżeli wniesiony przez niego aport jest wadliwy i obniża to jego wartość. Wspólnik będzie musiał wyrównać różnicę między wartością aportu wskazaną w umowie spółki, a jego wartością realną. Taka sama sytuacja będzie miała miejsce jeżeli Wspólnik zawyżył wartość wnoszonego aportu.
🔘Kwestia odpowiedzialności wspólnika pojawia się też na początku istnienia spółki. Jeżeli zawarto umowę spółki, ale nie wpisano jej jeszcze do KRS to jest ona spółką w organizacji. W okresie przed wpisem wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości jeszcze niewniesionego wkładu na pokrycie swoich udziałów.
🔘Odpowiedzialność wspólnika może być nawet szersza. Wspólnik, który działa w imieniu spółki w organizacji odpowiada swoim majątkiem solidarnie ze spółką. W praktyce jest to częsta sytuacja, ponieważ wspólnicy często dokonują w imieniu spółki pierwszych czynności koniecznych do jej założenia.
Jak więc widać na tych przykładach odpowiedzialność w spółce z o.o. nie zawsze jest taka ograniczona jak mogło by się wydawać.
Choć ograniczenia związane z koronawirusem są powoli znoszone, to wielu przedsiębiorców wciąż będzie odczuwać skutki epidemii. Niejedna z działających na rynku spółek będzie potrzebować pomocy, aby przetrwać kryzys. Sposobem na pomoc spółce w kłopotach może być jej dofinansowanie przez jej wspólników.
Oczywiście dofinansowanie spółki nie musi być wcale związane z problemami finansowymi. Często w praktyce jest to wręcz odwrotna sytuacja. Młoda spółka chce się dalej rozwijać i inwestować, ale ma za niski kapitał. Chęć dalszego rozwoju spółki skłania wspólników do zdobycia dodatkowych środków na ten cel.
Jedną z częściej wybieranych opcji na dofinansowanie spółki jest pożyczka od wspólników. W tym wpisie przyjrzymy się bliżej właśnie temu sposobowi na wsparcie spółki.
Jakie są warunki formalne udzielenia pożyczki od wspólnika?
Sama umowa pożyczki została uregulowana w art. 720 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wartość pożyczki przekracza tysiąc złotych to umowa powinna mieć co najmniej formę dokumentową. Oznacza to złożenie oświadczenia w dokumencie taki sposób, że można będzie ustalić kto je złożył. Formą dokumentową jest m.in. e-mail, SMS. Oczywiście najlepszym rozwiązaniem będzie przygotowanie umowy w formie pisemnej.
W przypadku pożyczki udzielanej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ważna jest jej wysokość. Jeżeli kwota pożyczki będzie wyższa niż dwukrotność kapitału zakładowego spółki do jej zaciągnięcia konieczna będzie uchwała wspólników, chyba że w umowie wspólnicy postanowili inaczej.
Kodeks spółek handlowych nie przewiduje dodatkowych warunków dla udzielenia pożyczki spółce przez jej wspólnika. W praktyce sytuacja nie jest jednak taka prosta. W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością często mamy do czynienia z sytuacją, gdy wspólnicy są jednocześnie członkami zarządu spółki. W przypadku pożyczki od członka zarządu Kodeks Spółek Handlowych przewiduje pewne szczególne warunki.
Zgodnie z art. 15 KSH zawarcie przez spółkę kapitałową (czyli m.in. spółkę z o.o.) „umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej”. Wynika z tego, że w sytuacji gdy wspólnik jest też członkiem zarządu spółki to do zawarcia umowy pożyczki będzie potrzebna zgoda wspólników. W innym przypadku taka umowa będzie nieważna.
Ponadto, zgodnie z art. 210 § 1 KSH, w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje Rada Nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. W przypadku umowy pożyczki zawieranej ze wspólnikiem będącym jednocześnie członkiem zarządu co do zasady konieczne będzie zadbanie o prawidłową reprezentację. Działanie Rady Nadzorczej lub specjalnie powołanego do tej czynności pełnomocnika dotyczy spółek, w których jest więcej niż jeden wspólnik.
Sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana, gdy mamy do czynienia ze spółką jednoosobową. Jest to spółka w której jest tylko jeden wspólnik i jednocześnie jest on jedynym członkiem zarządu. Zgoda zgromadzenia wspólników w takiej sytuacji nie miałaby większego sensu, ponieważ wspólnik wyrażałby zgodę na umowę z samym sobą. Co więcej, taki wspólnik powinien zostać wyłączony od głosowania zgodnie z art. 244 KSH, ponieważ dotyczyłoby ono jego odpowiedzialności wobec spółki.
W takim przypadku zgoda zgromadzenia wspólników nie będzie więc konieczna. Jak jednak wynika z treści art. 210 § 2 KSH każda umowa (także umowa pożyczki) między jedynym wspólnikiem, a spółką będzie wymagała formy aktu notarialnego.
Mimo wskazanych powyżej wymogów związanych z pożyczką, ma ona zasadniczą zaletę, która wpływa na popularność tej opcji. Udzielenie spółce pożyczki przez wspólnika w przeciwieństwie do np. podwyższenia kapitału spółki nie wymaga zmian w umowie spółki. Podwyższenie kapitału zakładowego wiązałoby się z dodatkowymi obowiązkami po stronie wspólników, a także z dodatkowymi kosztami.
Czy warto oprocentować pożyczkę od wspólników?
Często zasilając spółkę wspólnicy chcą ją wspomóc możliwie jak najmniejszym kosztem dla spółki. Stąd często pożyczki udzielane spółkom są nieoprocentowane. Choć takie rozwiązanie na pierwszy rzut oka wydaje się rozsądne to jednak w rzeczywistości może okazać się błędne i niosące za sobą negatywne skutki.
Jeżeli pożyczka nie jest oprocentowana to spółka uzyskuje przychód z tytułu korzystania z cudzego kapitału bez opłaty. Jest to świadczenie nieodpłatne, podlega więc opodatkowaniu. Udzielenie pożyczki spółce z nawet minimalnym, ale rynkowym oprocentowaniem może się okazać korzystne, tym bardziej, że płacone odsetki mogą stanowić dla spółki koszty uzyskania przychodu.
Pożyczka od wspólnika, a podatek PCC
Jeszcze jedną istotną zaletą pożyczki od wspólnika jest kwestia związana z podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o PCC– pożyczki udzielane spółkom kapitałowym przez wspólników są zwolnione z podatku. Takie zwolnienie sprawia, że udzielenie spółce pożyczki bywa wybierane przez wspólników zakładających spółkę zamiast ustalenia w niej wysokiego kapitału zakładowego przy jej zakładaniu. Wkłady na kapitał zakładowy nie korzystają ze zwolnienia i są opodatkowane PCC – stawką 0,5 %.
Na pewno pożyczka od wspólnika?
Pożyczka od wspólnika nie jest oczywiście jedynym sposobem na wsparcie finansowe spółki. W niektórych sytuacjach to właśnie inne sposoby dofinansowania mogą być bardziej korzystne dla spółki. Warto wspomnieć o wsparciu zewnętrznym, takim jak kredyt, pożyczka czy emisja obligacji. Wspólnicy mogą również dofinansować spółkę poprzez podwyższenie kapitału zakładowego, to jednak co do zasady wymagać będzie zmiany umowy spółki.
Każdy z wymienionych sposobów ma swoje plusy i minusy. Każdy z nich wiąże się również z pewnymi obowiązkami i kosztami. To wspólnik musi dobrze przemyśleć, który ze sposobów dofinansowania spółki będzie dla niej najkorzystniejszy w określonej sytuacji.
Gdy jesteśmy przygotowani na duże inwestycje w naszą spółkę to już na etapie zawierania umowy i rejestracji, warto rozważyć ustalenie wyższego kapitału zakładowego. Spółka dokapitalizowana za pomocą pożyczek lub kredytów, pomimo posiadania majątku obrotowego, wciąż ma ujawniony kapitał w niskiej wysokości, przez co może nie budzić zaufania klientów i kontrahentów.
Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji o pożyczce dla spółki lub potrzebujesz pomocy we wszelkich sprawach związanych z przygotowywaniem, analizą i negocjacjami umów zapraszamy do kontaktu: [email protected].
Zastanawiasz się czy jako były przedsiębiorca możesz ogłosić upadłość? Koniecznie przeczytaj!
Prowadziłeś firmę? Biznes nie wyszedł, a zostały długi? Może tę trudną sytuację spowodowała epidemia koronawirusem (COVID-19)? Dzięki zmianie przepisów ustawy Prawo upadłościowe obecnie możliwe jest ogłoszenie upadłości byłego przedsiębiorcy.
Co się zmieniło w Prawie Upadłościowym?
Wraz ze zmianą przepisów, które weszły w życie w marcu 2020 r. usunięty został art. 4914 Prawa upadłościowego, który określał negatywne przesłanki ogłoszenia upadłości.
Zgodnie z jego brzmieniem Sąd miał obowiązek oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów dotyczących tzw. „upadłości konsumenckiej”, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono,
dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli,
- chyba, że w powyższych przypadkach przeprowadzenie postępowania było uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Co powyższa zmiana oznacza w praktyce?
W praktyce usunięcie powyższego przepisu oznacza, że osoba fizyczna, która prowadziła działalność gospodarczą z chwilą zakończenia prowadzenia działalności np. przez wykreślenie z CEIDG może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako konsument.
Aktualnie - po 24 marca 2020 r. przepisy Prawa upadłościowego stały się bardzo liberalne względem konsumentów. Usunięte zostały przesłanki negatywne ogłoszenia upadłości.
Przykładowo, przed zmianą, o której mowa powyżej, przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, który popadł w długi i nie był w stanie spłacać swoich zobowiązań powinien, złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Taki wniosek był kosztowny - wiązał się z koniecznością dokonania wysokich opłat sądowych i zapewnienia środków na pokrycie kosztów postępowania. Przez to wielu małych przedsiębiorców nie składało wniosku o ogłoszenie upadłości, co skutkowało zwiększeniem zadłużenia, wszczęciem postępowań egzekucyjnych i brakiem możliwości spłaty zaległości.
Sytuacja opisana powyżej miała dodatkowo jeszcze jeden bardzo negatywny skutek. Dłużnik, nawet jeżeli zamknął swoją firmę i co za tym idzie przestał być przedsiębiorcą, nie mógł złożyć wniosku o ogłoszenie upadłości jako konsument. Sąd, który rozpatrywał taki wniosek powinien go oddalić ze względu na niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca. Taka osoba musiała czekać aż 10 lat na możliwość oddłużenia! Oczywiście przepisy przewidywały wyjątek w postaci względów słuszności lub względów humanitarnych, który w praktyce rzadko był stosowany.
Niestety przypadków, jak wyżej opisany, jest bardzo dużo. Przepisy obowiązujące do maja 2020 r. były w tym względzie bardzo rygorystyczne. Duże spółki i mali przedsiębiorcy byli traktowani w taki sam sposób i dotyczyły ich te same zasady dotyczące obowiązku zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Zmienione przepisy, stanowią odpowiedź na te problemy. Aktualnie, były przedsiębiorca nie musi już czekać 10 lat, na możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w oparciu o przepisy dotyczące tzw. upadłości konsumenckiej. W momencie zamknięcia firmy i zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej może złożyć wnioseku o ogłoszenie upadłości „konsumenckiej”.
Co powinien zawierać aktualnie wniosek o ogłoszenie upadłości?
Wniosek składany przez dłużnika powinien zawierać:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL - inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
1a) NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;
2) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
8) informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku;
9) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach;
10) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł;
11) oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.
Odpowiednio przygotowany wniosek, zawierający wyżej wskazane elementy, należy złożyć do Sądu Rejonowego Wydziału Gospodarczego ds. Upadłości właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
Opłata sądowa
Dzięki wprowadzonym zmianom w przepisach ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obecnie wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej podlega stałej opłacie sądowej 30 zł.
Jak widać, w obecnej sytuacji ustawodawca wprowadził znaczne ułatwienie w możliwości oddłużenia przez byłych przedsiębiorców. Zapraszamy do kontaktu z kancelarią w sprawach związanych z przygotowywaniem wniosków o ogłoszenie upadłości, jak również reprezentacją przed sądem upadłościowym.
