Wróblewska - Stawowy

W pierwszej kolejności, podkreślić należy, że samo przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje automatycznego przejścia na nabywcę autorskich praw majątkowych do niego. W tym celu należy zawrzeć dodatkowo umowę licencyjną albo umowę o przeniesienie praw autorskich.

Umowa licencyjna to umowa, w której twórca utworu upoważnia określone osoby do korzystania z niego na wskazanych w umowie polach eksploatacji. Umowa ta różni się od umowy o przeniesienie praw autorskich, bowiem licencja nie przenosi praw autorskich, a jedynie upoważnia licencjobiorcę do korzystania z tych praw, przy czym licencjodawca nie traci praw autorskich do utworu (zarówno majątkowych jak i osobistych). Stosownie do przepisów Ustawy z dnia 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 t.j., dalej jako „ustawa o prawie autorskim”) udzielona przez twórcę licencja może być wyłączna albo niewyłączna. W przypadku umowy o przeniesienie praw autorskich druga strona zawsze staje się podmiotem przeniesionych praw, a twórca nie może przenieść tych praw na dalsze osoby.

Elementy obligatoryjne umowy licencyjnej

W umowie licencyjnej powinno znaleźć się dokładne określenie utworu, którego dotyczy licencja. Jeżeli utwór ma tytuł wystarczające jest jego wskazanie, w przeciwnym wypadku należy określić utwór w sposób opisowy. Przydatne może okazać się także dołączenie do umowy wizualizacji utworu, jeżeli pozwala na to jego charakter.

Ponadto, w umowie należy określić, czy twórca udziela licencji wyłącznej czy też niewyłącznej. Ustawa o prawie autorskim przyjmuje domniemanie licencji wyłącznej. Oznacza to, że w przypadku, gdy strony nie określiły charakteru licencji, uważa się, że zawarły licencję wyłączną. Dla udzielenia licencji wyłącznej ustawa o prawie autorskim w art. 66 ust. 5 wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Jeżeli chodzi o licencję niewyłączną to zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego może ona zostać udzielona w dowolnej formie, także ustnej (postanowienie SN z dnia 19 listopada 2002 r., sygn. akt V KKN 323/01). Dla celów dowodowych warto jednak zachować zawsze formę pisemną.

Ustawa o prawie autorskim nie rozstrzyga jednoznacznie, czy w przypadku licencji wyłącznej chodzi o zobowiązanie licencjodawcy do nieupoważniania innych osób do korzystania z utworu, czy też o zobowiązanie licencjobiorcy do nieudzielania dalszej licencji tzw. sublicencji. Wykładnia tego przepisu jest różna. W literaturze można spotkać się z poglądami popierającymi jeden bądź drugi z powyższych poglądów. Istnieje również stanowisko, zgodnie z którym oba te uprawnienia wzajemnie się uzupełniają i dopiero łącznie tworzą licencję wyłączną. W związku z powyższym warto te kwestie również doprecyzować w umowie licencyjnej.

Kolejnym istotnym elementem umowy licencyjnej jest określenie pól eksploatacji, na których licencjobiorca ma prawo korzystać z utworu. Pole eksploatacji oznacza odrębny sposób korzystania z utworu. Ustawa o prawie autorskim wymienia jedynie przykładowy katalog pól eksploatacji:
1) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;
3) w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt 2 - publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

Dozwolone jest zatem określenie także innych, niewymienionych w ustawie pól eksploatacji. Niedopuszczalne natomiast jest zawarcie umowy licencyjnej na „wszystkie pola eksploatacji”. Postanowienie takie nie będzie ważne. Pola eksploatacji należy szczegółowo wymienić w umowie licencyjnej. Szczególnie dziś, w dobie mediów cyfrowych, a zwłaszcza Internetu coraz częściej pojawiają się, związane z rozwojem technologii nowe, nieznane ustawodawcy pola eksploatacji. W przypadku chęci udostępnienia utworu w Internecie najlepiej będzie określić pole eksploatacji, w następujący sposób: „publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym”. Tak szeroka definicja sprawia, że obejmuje ona także udostępnianie utworu w różny sposób w Internecie.

Dodatkowe postanowienia w umowie licencyjnej

W umowie licencyjnej powinny znaleźć się także postanowienia o zakresie terytorialnym oraz o czasie trwania licencji. W przypadku ich braku, licencja uprawnia do korzystania z utworu w okresie pięciu lat na terytorium państwa, w którym licencjobiorca ma swoją siedzibę.

Strony powinny również wskazać wynagrodzenie licencjobiorcy. Zgodnie z art. 45 ustawy o prawie autorskim, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji. Warto więc precyzyjnie określić wysokość wynagrodzenia twórcy i wskazać, jakim tytułem ono przysługuje. Jeżeli licencja zostaje udzielona nieodpłatnie należy o tym wspomnieć w umowie, bowiem zgodnie z ustawą o prawie autorskim twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. Brak określenia o nieodpłatnym charakterze licencji może więc narazić licencjobiorcę na roszczenie twórcy o zapłatę wynagrodzenia. Należy mieć również na uwadze przepis art. 44 ustawy o prawie autorskim, zgodnie z którym w razie rażącej dysproporcji między wynagrodzeniem twórcy, a korzyściami nabywcy autorskich praw majątkowych lub licencjobiorcy, twórca może żądać stosownego podwyższenia wynagrodzenia przez sąd.

Ponadto, warto także zawrzeć w umowie oświadczenie twórcy, że jest podmiotem uprawnionym do udzielenia licencji i udostępniania utworu oraz, że przysługują mu wyłączne autorskie prawa majątkowe do utworu w pełnym zakresie, bez jakichkolwiek ograniczeń na rzecz osób trzecich. Takie postanowienie będzie chroniło licencjobiorcę przed ewentualnymi roszczeniami osób trzecich.

Wypowiedzenie i wygaśnięcie umowy licencyjnej

W przypadku licencji zawartej na czas określony wygasa ona z upływem okresu, na jaki została zawarta. Co do zasady umowy takiej nie można wypowiedzieć. Strony mogą jednak wskazać w samej umowie przyczyny wypowiedzenia.

Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, a licencji udzielono na czas nieoznaczony, twórca może ją wypowiedzieć z zachowaniem terminów umownych, a w ich braku na rok naprzód, na koniec roku kalendarzowego. Drugą zasadą jest, że licencję udzieloną na okres dłuższy niż pięć lat uważa się, po upływie tego terminu, za udzieloną na czas nieoznaczony.

Warto także określić, jakie obowiązki dla stron rodzi wypowiedzenie albo wygaśnięcie umowy licencyjnej. Szczególnie istotne dla twórcy jest wskazanie, że licencjobiorca zobowiązany jest do zaprzestania korzystania z utworu lub innego działania, do którego był uprawniony na mocy umowy licencji np. poprzez usunięcie utworu z portalu społecznościowego, usunięcie obrazu z galerii, odinstalowanie oprogramowania.

Prawnicy Kancelarii WSKP udzielą pomocy prawnej w sprawach związanych z prawem własności intelektualnej, w tym w szczególności mając na względzie zabezpieczenie interesów Klientów Kancelarii. Zapraszamy do kontaktu pod adresem: [email protected]

Dla kogo i na jakich zasadach?

Wraz z nadejściem nowego roku w życie wchodzi zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiana ta wraz ze zmianą innych ustaw opublikowana została 23 października 2018 r (Dz. Ustaw nr 2159). Co do zasady zmiany wprowadzone ww. ustawą obowiązywać będą od 1 stycznia 2019 r.

Jakie znaczenie ma powyższa zmiana dla przedsiębiorców? Kogo obowiązuje i na jakich zasadach? Poniższym wpisem postaramy się przybliżyć odpowiedzi na powyższe.

Skorzystanie z obniżonej stawki CIT

Art. 2 pkt 9 ustawy nowelizującej ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż podatek CIT wynosi 9% podstawy opodatkowania od przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych - w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 Euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Powyższe wyraźnie przesądza, iż przedmiotowa zmiana dotyczy tzw. małych podatników, tj. tych, których przychody w roku podatkowym nie przekraczają kwoty odpowiadającej 1.200.000 Euro. Dotychczas podatnicy Ci zobowiązani byli do uiszczenia daniny publicznej w wysokości 15%. Zmiana jest więc bardzo istotna, a co ważniejsze, dotyczyć będzie bardzo wielu przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego.

Co więcej, również podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą mają (co do zasady) możliwość skorzystania z powyższego udogodnienia – bez konieczności posiadania statusu małego podatnika, tj. bez względu na osiągnięte przychody. Wyjątek ten dotyczy jedynie pierwszego roku prowadzenia działalności i podmiot taki spełnić musi dodatkowe wymogi, o których mowa poniżej, aby mógł skorzystać z niższej stawki podatku.

Wyłączenia stosowania przepisów znowelizowanej ustawy CIT

Obniżonej stawki podatku nie można jednak zastosować względem wszystkich podmiotów (nawet w razie spełnienia jednej z ww. przesłanek – tj. limitu przychodów lub pierwszego roku rozpoczęcia działalności). Zmianą ustawy CIT wprowadzono również przepis art. 19 ust. 1 c, zgodnie z którym obniżonego podatku dochodowego od osób prawnych nie stosuje się wobec:

1. spółki dzielonej,
2. podatnika, który wniósł tytułem wkładu do innego podmiotu, w tym na poczet kapitału:
   a) uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14, lub
   b) składniki majątku uzyskane przez tego podatnika w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli ten podatnik posiadał udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników

Powyższe ograniczenie dotyczy wszystkich podmiotów, tj. zarówno nowo utworzonych spółek rozpoczynających działalność gospodarczą, jak również podmiotów już funkcjonujących od wielu lat na rynku.

Ustawodawca względem podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą wprowadził kolejne ograniczenia.

Stosownie bowiem do brzmienia art. 19 ust. 1a CIT 1a. zwolnień nie stosuje się w pierwszym roku podatkowym, w którym rozpoczął działalność, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym względem podatnika, który został utworzony:

1. w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo
2. w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo
3. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10.000 Euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14 CIT, albo
4. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników, albo
5. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, zostało do niego wniesione na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10.000 Euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14 CIT.

Znaczenie zmiany stawki podatku dla przedsiębiorców?

Pomimo szeregu wyłączeń w stosowaniu nowej, obniżonej stawki podatku, wielu przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w formie osób prawnych (w większości przypadków spółek z ograniczoną odpowiedzialnością) będzie miało możliwość skorzystania z nowowprowadzonych udogodnień.

W sytuacjach modelowych, tj. utworzenia spółki przez osoby zainteresowane wspólnym prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach jednego podmiotu, przy jednoczesnym wniesieniu wkładów pieniężnych (bez np. aportu przedsiębiorstwa), będzie co do zasady możliwe skorzystanie z wyżej opisanego udogodnienia. Podmiot taki – niezależnie od osiągniętych przychodów w pierwszym roku będzie zobowiązany do zapłaty 9% podatku dochodowego, zaś w latach następnych – zależnie od osiągniętych przychodów. Biorąc pod uwagę strukturę przedsiębiorstw w Polsce, zmiana ta ma istotne znaczenie dla większości podmiotów prowadzących działalność w formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Co więcej, spodziewać się można zwiększenia ilości takich podmiotów na rynku, najpewniej w miejsce dotychczas popularnych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością spółek komandytowych.

Zapraszamy do współpracy. Prawnicy Kancelarii WSKP udzielają pomocy prawnej, w tym w szczególności w sprawach związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorców. Zapraszamy do kontaktu pod adresem: [email protected]

Często w zakładach pracy pracodawca decyduje się na zmianę regulaminu wynagradzania. Niezwykle ważne jest zachowanie określonej prawem procedury, bowiem w przeciwnym wypadku niezadowolony pracownik może szuka
ochrony swoich praw w sądzie pracy. W przypadku pogorszenia sytuacji pracownika, oprócz zmiany samego regulaminu, niezbędne jest również zmodyfikowanie warunków indywidualnej umowy o pracę bądź w drodze porozumienia zmieniającego bądź poprzez wręczenie pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy.

Charakter prawny Regulaminu Wynagradzania

Art. 9 Kodeksu pracy stanowi, że ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Kodeks pracy zalicza więc do źródeł prawa pracy także regulaminy i statuty określające prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy, w tym regulamin wynagradzania.

Kodeks pracy ustanawia swoistą hierarchię źródeł prawa pracy. Stosownie do niej, postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Z kolei, postanowienia regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych.

W przypadku pracodawcy zatrudniającego co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym ani ponad zakładowym układem zbiorowym pracy wprowadzenie regulaminu jest obligatoryjne, natomiast w przypadku pracodawcy zatrudniającego mniej niż 50 pracowników ustanowienie regulaminu wynagradzania ma charakter fakultatywny, zależny od woli samego pracodawcy.

Procedura zmiany regulaminu wynagradzania – obowiązki pracodawcy

Przyjrzyjmy się szczegółowo samej procedurze zmiany regulaminu wynagradzania w zakładzie pracy.
Wszelkie zmiany, które powodują pogorszenie warunków płacowych pracowników wymagają wprowadzenia poprzez dwuetapową procedurę:

• po pierwsze konieczna jest zmiana regulaminu wynagradzania,
• po drugie konieczne jest podpisanie z pracownikiem, którego zmiana dotyczy porozumienia zmieniającego albo wręczenia mu tzw. wypowiedzenia zmieniającego.

Zmiany w regulaminie wynagradzania wprowadzane są zazwyczaj poprzez wydanie stosownego zarządzenia przez pracodawcę. Zgodnie z Art. 772 § 6 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 917 – dalej Kodeks pracy) konieczne jest podanie zmienionego regulaminu wynagradzania do wiadomości pracownikom w taki sposób, aby umożliwić im zapoznanie się z nim. Należy tego dokonać w sposób przyjęty u danego pracodawcy np. poprzez wywieszenie go na tablicy informacyjnej znajdującej się w zakładzie pracy. W przypadku osób przebywających na zwolnieniu lekarskim lub nieobecnych w pracy z powodu innej usprawiedliwionej przyczyny samo wywieszenie na tablicy ogłoszeń nie jest wystarczające, bowiem nie mają oni możliwości zapoznania się z jego treścią. Wówczas dobrym sposobem może okazać się indywidualne poinformowanie takich pracowników o zmianach regulaminu np. poprzez pocztę tradycyjną lub służbową pocztę e-mail. Zmieniony regulamin wejdzie w życie dopiero po upływie dwóch tygodni od prawidłowego poinformowania o nim pracowników.

Samo wejście w życie zmienionego regulaminu wynagradzania nie wywrze jednak skutków prawnych w stosunku do samych pracowników. Dlatego należy dokonać modyfikacji indywidualnych warunków pracy ustalonych z pracownikiem w zawartej z nim umowie o pracę. W tym celu należy podjąć jedną z dwóch poniższych czynności:
a) zawrzeć z pracownikiem tzw. porozumienie zmieniającego (aneks do umowy o pracę);
Instytucja ta nie została bezpośrednio uregulowana w Kodeksie pracy, jednak jest ona dopuszczona przez orzecznictwo sądowe. Modyfikacja umowy wymaga formy pisemnej. Co istotne, na zawarcie takiego porozumienia należy uzyskać zgodę pracownika.
albo
b) wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniającego warunki pracy i płacy.
Takie działanie nie wymaga zgody pracownika. Jeżeli pracownik nie zgadza się na zaproponowane mu nowe warunki pracy i płacy, może odmówić ich przyjęcia. Umowa o pracę rozwiąże się wówczas z upływem okresu wypowiedzenia. (art. 42 § 1 Kodeksu pracy). Konieczność wypowiedzenia warunków płacy w związku ze zmianą Regulaminu wynika bezpośrednio z art. 772 § 5 zw. z art. 24113 § 2 Kodeksu pracy, które nakazują stosować przepisy o zmianie układów zbiorowych pracy odpowiednio do regulaminu wynagradzania.

Niezależnie od wejścia w życie regulaminu modyfikacja indywidualnych umów o pracę zacznie obowiązywać:
po upływie okresu wypowiedzenia - w przypadku dokonania wypowiedzenia zmieniającego,
z datą określoną w porozumieniu stron, a jeżeli nie została wskazana, z datą jego zawarcia - w przypadku podpisania porozumienia zmieniającego.

Kiedy zmiana następuje na niekorzyść pracownika.

To z pozoru proste zagadnienie może spowodować liczne praktyczne problemy. Oprócz bowiem przypadków klarownych (np. obniżenie wynagrodzenia zasadniczego pracownika), występują również sytuacje, gdy określenie, czy warunki pracy lub płacy pracownika uległy pogorszeniu nie jest takie oczywiste. Szczególnej trudności mogą nastręczyć modyfikacje innych składników wynagrodzenia niż wynagrodzenie zasadnicze.

Pomocne mogą okazać się liczne orzeczenia Sądu Najwyższego w podobnych sprawach. Warto przytoczyć niektóre z nich:

• „wypowiedzenia zmieniającego wymaga nie tylko modyfikacja zasad nabywania prawa lub ustalania wysokości wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków, jak dodatek funkcyjny czy stażowy, lecz także innych składników płacowych, jak nagrody jubileuszowe czy odprawy emerytalno-rentowe” (wyrok SN z dnia 30 września 2011 r., sygn. akt III PK 14/11);
• „zmiana wysokości wynagrodzenia polegająca na podwyższeniu dodatku funkcyjnego z jednoczesnym obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego wymaga wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 § 1 KP), choćby łączne wynagrodzenie obejmujące obniżone wynagrodzenie zasadnicze i podwyższony dodatek funkcyjny nie uległo obniżeniu” (wyrok SN z dnia 26 marca 2002 r., sygn. akt I PKN 44/01);
• „jeżeli zmiana regulaminu premiowania polega na zmianie podstawy jej obliczania lub wprowadzeniu nowych czynników warunkujących nabycie prawa do premii lub jej wysokość, to wymaga ona wypowiedzenia zmieniającego, jeżeli prawo do premii wynika z umowy o pracę” (wyrok SN z dnia 9 czerwca 2008 roku, sygn. akt II PK 328/07);
• „zmiana dniówkowej formy wynagrodzenia pracownika na formę wynagrodzenia akordowego (lub odwrotnie) wymaga wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy, chyba że szczególny przepis stanowi inaczej” (uchwała SN z dnia 24 września 1981 r., sygn. akt V PZP 1/81).

W każdej sprawie należy dokładnie przeanalizować, jak będzie wyglądać rzeczywista sytuacja pracownika zarówno przed, jak i po zmianie regulaminu wynagradzania. W sytuacjach niejednoznacznych pracodawca powinien mimo wszystko zachować całą dwuetapową procedurę. Takie zachowanie skutecznie ochroni go przed pozwami ze strony niezadowolonych pracowników.

Prawnicy Kancelarii WSKP udzielą pomocy prawnej w sprawach związanych z prawem pracy, w tym w szczególności mając na względzie zabezpieczenie interesów Klientów kancelarii. Zapraszamy do kontaktu pod adresem: [email protected]

Uchwała antysmogowa. Kwestie prawne

W ostatnich dniach ponownie zaobserwowaliśmy spadek jakości powietrza w Krakowie, a co za tym idzie, temat smogu i palenia w piecach opalanych drewnem lub węglem wrócił „na tapetę”.
Warto w tym miejscu przypomnieć, iż 15 stycznia 2016 r. uchwalona została uchwała nr XVIII/243/16 Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Uchwała ta wprowadza, co do zasady, całkowity zakaz używania na terenie miasta Krakowa pieców opalanych węglem lub drewnem. Uchwała wchodzi w życie 1 września 2019 r. Do tego czasu obowiązuje jednak okres przejściowy (od 1 lipca 2017 do 31 sierpnia 2019 r.).
Zarówno mieszkańcy Krakowa, jak również przedsiębiorcy koncentrujący swoją działalność gospodarczą na terenie miasta zainteresowani są odpowiedzią na podstawowe pytanie – czy uchwała ta ma charakter bezwzględnie obowiązujący oraz jakie sankcje grożą za niedopełnienie obowiązków w niej wskazanych.

Okres przejściowy

Od 1 lipca 2017 do 31 sierpnia 2019 r. obowiązuje wyżej wspomniany okres przejściowy w zakresie stosowania tzw. uchwały antysmogowej. W okresie tym na mieszkańców Krakowa nałożone zostały pewne obowiązki, jednak nie tak restrykcyjne jak te które obowiązywać będą od 1 września 2019 r.
W tzw. okresie przejściowym zakazane jest stosowanie:
1) paliw, w których udział masowy węgla kamiennego lub węgla brunatnego o uziarnieniu 0-5 mm wynosi powyżej 5%,
2) paliw zawierających węgiel kamienny lub węgiel brunatny spełniających w stanie roboczym co najmniej jeden z następujących parametrów:
a) wartość opałowa poniżej 26 MJ/kg,
b) zawartość popiołu powyżej 10%,
c) zawartość siarki powyżej 0,8%;
3) paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%.
Tak więc, zgodnie z powyższym do 31 sierpnia 2019 r. nie wolno opalać drewnem tylko o dużej wilgotności (powyżej 20%), w pozostałym zakresie opalanie drewnem jest dozwolone.
Celem zabezpieczenia prawidłowości wykonania obowiązków wynikających z ww. uchwały, osoba używająca pieców niespełniających wymogów uchwały antysmogowej powinna się zabezpieczyć poprzez uzyskanie od sprzedawcy materiałów opałowych:
• pisemnego potwierdzenia odpowiednich parametrów jakościowych zakupionego paliwa, dopuszczonych do stosowania w uchwale Sejmiku Województwa Małopolskiego dla Krakowa (dopuszcza się również możliwość umieszczenia informacji dotyczącej jakości paliwa stałego na dowodzie sprzedaży)
• dowodu sprzedaży/zakupu paliwa tj.: paragonu lub faktury wystawionych przez sprzedawcę.
Następnie zaś zakupione lub zgromadzone we własnym zakresie drewno musi zostać odpowiednio zabezpieczone przed zawilgoceniem.

Czy uchwała antysmogowa dotyczy wszystkich?

Odpowiedź na powyższe jest pozytywna, tj. uchwała antysmogowa dotyczy zarówno mieszkańców (właścicieli lokali mieszkalnych), jak również przedsiębiorców. Sama uchwała nie zawiera żadnych wyłączeń w zakresie jej stosowania.

W tym miejscu warto przytoczyć treść uzasadnienia uchwały antysmogowej, zgodnie z którym: Brak podstaw do wyłączania spod zakresu uchwały wykorzystywania paliw innych niż wyraźnie dopuszczone, na cele związane z wykonywaniem usług gastronomicznych (oprócz przypadków wskazanych w art. 96 ust. 8 POŚ). Wyłączenie takie byłoby sprzeczne z zasadą równości wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP. Wykorzystywanie paliw innych niż wyraźnie dopuszczone na cele związane z wykonywaniem usług gastronomicznych przez przedsiębiorców charakteryzuje się tą samą cechą co przygotowanie żywności przez podmioty nie świadczące usług gastronomicznych. Cechą tą jest emisja zanieczyszczeń do atmosfery. Jednocześnie brak podstaw do stwierdzenia, że wyłączenie usług gastronomicznych byłoby uzasadnione. Zważywszy na cele niniejszej uchwały należy przyznać prymat zasadom sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji RP) oraz zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska (art. 68 ust. 4 Konstytucji RP) nad zasadą swobody prowadzenia działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji RP). Jeżeli wymaga się poddania ograniczeniom wskazanym w niniejszym akcie także od osób niezamożnych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, to nie byłoby uzasadnione wyłączanie z zakresu uchwały osób prowadzących działalność gospodarczą. Ponadto stopień zanieczyszczenia powietrza w Krakowie uzasadnia podjęcie działań zdecydowanych, gdyż obecne tylko takie są w stanie wpłynąć na zapobieganie negatywnych dla zdrowia skutków degradacji środowiska. Ograniczenia wskazane w niniejszej uchwale są podejmowane w granicach upoważnienia ustawowego wskazanego w art. 96 POŚ i są niezbędne ze względu na ważny interes publiczny, jakim jest wyrażone w § 1 uchwały zapobieganie negatywnemu wpływowi zanieczyszczeń na ludzi i środowisko w granicach Gminy Miejskiej Kraków.”

Co z gastronomią? Czy nie zjemy pizzy z pieca opalanego drewnem?

Art. 96 ust. 8 ustawy Prawo Ochrony Środowiska wskazuje, iż uchwały sejmiku województwa podjęte celem zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko , jak ma to miejsce w przypadku opisywanej uchwały antysmogowej, nie mają zastosowania do instalacji, dla których wymagane jest uzyskanie pozwolenia zintegrowanego albo pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, albo dokonanie zgłoszenia.

Szczegółowa analiza przepisów ustawy Prawo Ochrony Środowiska, jak również rozporządzeń wykonawczych w zakresie stosowania urządzeń wymagających opalania drewnem, prowadzą do wniosku, iż w pewnych sytuacjach jest możliwe wykonywanie działalności w ramach której możliwe będzie wykorzystanie np. pieca opalanego drewnem. Niezbędne jest jednak dochowanie wymogów technicznych szczegółowo wskazanych w rozporządzeniach.

W każdym przypadku pamiętać bowiem należy, iż nadrzędnym dobrem dla którego podjęta została uchwała antysmogowa, jest zmniejszenie ilości zanieczyszczeń, a co za tym idzie, dbanie o zdrowie mieszkańców.

Sankcje za naruszenie uchwały antysmogowej

Sankcje stosowane w przypadku naruszenia postanowień uchwały określone zostały w art. 334 Prawa Ochrony Środowiska, zgodnie z którego treścią: „Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa przyjętej na podstawie art. 96, podlega karze grzywny.” Zgodnie zaś z treścią art. 24 Kodeksu wykroczeń grzywna wynosi od 20 zł do 5 000 zł, przy czym w postępowaniu mandatowym można nałożyć grzywnę w wysokości do 500 zł, a jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy 1 000 zł (art. 96 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia). Organami uprawnionymi do nakładania mandatów na podstawie art. 334 Prawa Ochrony Środowiska na gruncie aktualnego stanu prawnego jest Policja i Inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska.

W sprawach związanych z ochroną środowiska, w tym w zakresie weryfikacji prawidłowości wykonywania obowiązków nałożonych tzw. uchwałą antysmogową Prawnicy Kancelarii WSKP udzielają pomocy prawnej. Zapraszamy do kontaktu pod adresem: [email protected]

Dokonywanie zmian w spółce przez Internet

Możliwość dokonania zmian w umowie spółki przez Internet

Niedawno na naszym blogu opisaliśmy podstawowe zasady związane z rejestracją spółki przez Internet. Skupiliśmy się na przykładzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to najczęściej wybierana forma spółki przy wykorzystaniu wzorca informatycznego udostępnionego na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Wiele podmiotów decyduje się na powyższe. Korzyści płynące z takiego rozwiązania przybliżone zostały we wpisie dotyczącym rejestracji tzw. S24.

Nie wszyscy wiedzą jednak, że dzięki usprawnieniom wprowadzonym przez Ministerstwo możliwe jest dokonywanie dalszych zmian w umowie spółki, w tym również np. zbycie udziałów. Poniżej przybliżyć chcielibyśmy temat.

Zmiana umowy spółki za pomocą systemu eKRS

Jak wyżej wskazaliśmy, istnieje możliwość dokonania zmian za pomocą systemu udostępnionego przez portal Ministerstwa Sprawiedliwości. Najważniejszą rzeczą, o której należy bezwzględnie pamiętać, jest fakt, iż rejestracji zmian przez Internet podlegają jedynie spółki zarejestrowane przez Internet, w których następnie nie były dokonywane jakiekolwiek zmiany z pominięciem systemu teleinformatycznego.
Powyższe oczywiście ulec może zmianie i w przyszłości miejmy nadzieję, że będzie możliwe wprowadzenie dokumentów spółek już zarejestrowanych do systemu, a następnie dokonywanie ich zmian w poniższy sposób. Aktualnie bowiem dokonanie choćby jednej zmiany – czy to w zakresie treści umowy, czy to w zakresie udziałowców, wyłącza możliwość dalszego korzystania z systemu s24.

Również w przypadku zmian, dla skutecznego ich dokonania przez Internet konieczne jest utworzenie konta dla każdego wspólnika i członka zarządu reprezentującego spółkę w systemie eKRS. Konto internetowe utworzone może być zarówno dla obywateli polskich, jak również cudzoziemców.

Pamiętać należy oczywiście o ograniczeniach płynących z zastosowania systemu elektronicznego. tj. np. w zakresie już poruszanym, tj. wkładów wspólników. W przypadku spółek rejestrowanych za pomocą systemu eKRS możliwe jest jedynie pokrycie kapitału zakładowego za pomocą wkładów pieniężnych. Osoby decydujące się na zawarcie umowy spółki w ramach której wkłady mają być pokryte za wkłady niepieniężne zmuszone będą do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Zmiana umowy spółki przez Internet nie pozwala na zmianę powyższego.

Wszystkie czynności wykonywane są przy wykorzystaniu formularzy zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. System pozwala następnie wygenerować dokumenty w formie plików PDF, które stanowią załącznik do wniosku o rejestrację zmian w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Podobnie, jak na etapie rejestracji spółki, dokumenty przygotowane mogą być przez jedną osobę, a następnie udostępnione pozostałym podmiotom składającym podpisy. Co więcej, dokumenty takie przygotować może profesjonalny pełnomocnik, radca prawny lub adwokat, a następnie udostępnić je wspólnikom do akceptacji i złożenia podpisu.

Podpisywanie zmian umowy spółki przez Internet

Wszelkie przygotowane w systemie dokumenty wymagają podpisu, który złożony może być za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu potwierdzonego profilem e-PUAP.

Podpisane dokumenty stanowią załączniki do wniosku o rejestrację podmiotu w systemie. Wniosek, jak w przypadku dokumentów składanych w tradycyjnej formie papierowej, składany jest przez podmioty reprezentujące spółkę – tj. zarząd lub profesjonalnego pełnomocnika.

Tak przygotowany wniosek wraz z załącznikami podlega opłacie i wysyłce do sądu. Opłata również dokonywana jest za pomocą systemu i wynosi obecnie ok. 300 zł zł (do kwoty tej doliczyć należy bowiem opłatę manipulacyjną operatora systemu). Opłacony wniosek należy wysłać do sądu rejestrowego również za pomocą systemu. Po złożeniu wniosku w sądzie otrzymuje on sygnaturę i następnie, jak w przypadku każdej innej spółki, sąd rejestrowy dokonuje jego wpisu po analizie przesłanych dokumentów.

Zbycie udziałów przez Internet i zmiana udziałowców

System internetowy Ministerstwa Sprawiedliwości pozwala dokonać za jego pomocą zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Wymagane jest sporządzenie dokumentów na zasadach opisanych powyżej, ich podpisanie za pomocą podpisu elektronicznego, a następnie zgłoszenie wniosku do sądu, również przez Internet.

System eKRS pozwala dokonać powyższego bez konieczności zachowania formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Oczywiście wszelkie pozostałe obowiązki, jak chociażby konieczność opłacenia PCC nie ulegają zmianom.

Zmiana zarządu przez Internet

Opisywany system s24 pozwala dokonać również dalej idących zmian, jak m.in. wybór członków zarządu – ich odwoływanie i powoływanie. Również w tym wypadku niezbędne jest dopełnienie formalności opisanych powyżej.

Korzyści systemu teleinformatycznego eKRS

Istotnym argumentem za skorzystaniem z funkcjonalności systemu s24 jest wskazywana możliwość dokonywania zmian w już zarejestrowanych spółkach również za pomocą systemu eKRS. Pamiętać jednak należy, iż wspólnicy zainteresowani możliwością dokonywania zmian w umowie za pomocą portalu Ministerstwa Sprawiedliwości, nie mogą dokonać jakichkolwiek zmian w inny sposób, tj. choćby jedna zmian umowy spółki dokonana w formie aktu notarialnego „zamyka” drogę do dokonywania zmian w spółce za pomocą sieci Internet.

System pozwala na coraz więcej zmian. Aktualnie możliwe jest wspomniane dokonanie zbycia udziałów, zmiana zarządu, powołanie prokurenta czy utworzenie oddziału spółki.

Decydując się na utworzenie nowej spółki warto zastanowić się nad skorzystaniem z możliwości technicznych systemu Ministerstwa Sprawiedliwości.

Sprawozdania finansowe przez Internet

Kwestią, na którą warto zwrócić uwagę, jest zmiana która dokonała się w 2018 r., tj. obowiązek składania sprawozdań finansowych przez Internet. Temat ten poruszany był już na naszym blogu. Oczywiście nie jest to zmiana umowy spółki, warto jednak nadmienić że powyższy obowiązek skłania ku wnioskom, iż w przyszłości spodziewać można się jeszcze większej funkcjonalności systemu teleinformatycznego i wprowadzenia ułatwień oraz możliwości dalej idących ingerencji w już istniejących spółkach – zarejestrowanych przez eKRS.

Podsumowanie

Zarówno przy rejestracji spółki, jak również przy jej zmianach – czy to za pomocą systemu teleinformatycznego, czy też w sposób tradycyjny, niezbędne jest ustalenie w sposób najlepiej zabezpieczający interesów Klienta.

Prawnicy Kancelarii w ramach wsparcia Klientów analizują i przygotowują dokumenty umów spółek, zmian w tychże umowach. Zachęcamy do kontaktu z kancelarią: www.wskp.pl lub [email protected]

Klauzule arbitrażowe w umowach cywilnoprawnych

Niezwykle istotnym zagadnieniem dla stron umów cywilnoprawnych jest określenie sądu, który będzie rozstrzygał spory wynikające z zawartej przez nie umowy lub z nią związane. Ma to ogromne znaczenie w sytuacji, gdy dojdzie do rozbieżności stanowisk stron, a rozwiązanie sporu w drodze negocjacji okaże się nieskuteczne. Oprócz poddania sprawy do rozpoznania przez sąd powszechny strony mogą zdecydować, że spory wynikłe ze stosowania umowy będą rozstrzygane przez sąd polubowny (arbitrażowy). We współczesnym obrocie gospodarczym, istnieje powszechna praktyka polegająca na tym, że umowy zawierane pomiędzy kontrahentami, zwłaszcza w obrocie profesjonalnym zawierają klauzulę arbitrażową.

Klauzula arbitrażowa – podstawowe informacje

Sądownictwo polubowne stanowi jeden z trybów rozstrzygania sporów, przy czym organem rozstrzygającym nie jest sąd państwowy. Sądy arbitrażowe zostały wyposażone w kompetencję
do wydawania wyroków, których moc jest taka sama, jak wyroków sądów państwowych. Umowa stron poddająca spór pod rozstrzygnięcie sądu polubownego nazywana jest zapisem na sąd polubowny. Wyrok sądu polubownego, zarówno polskiego, jak i zagranicznego, musi zostać jednak uznany przed sądem w Polsce, aby móc wywoływać tutaj skutki prawne.

Zakres klauzuli arbitrażowej kształtuje w dużej mierze zasada swobody umów wyrażona
w art. 3531 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Co za tym idzie strony mogą wybrać, czy poddają wszelkie spory wynikłe z zawartej przez nie umowy pod jurysdykcję sądu arbitrażowego, czy też tylko niektóre z nich. Dotyczy to zarówno sporów
już istniejących, jak i tych, które mogą powstać w przyszłości. Ponadto, dopuszczalne jest zarówno umieszczenie w umowie stosownego zapisu zawierającego klauzule arbitrażową, jak i zawarcie w tym celu osobnej umowy. Strony mogą także zdecydować, czy poddają spór pod jurysdykcję jednego
z istniejących już sądów arbitrażowych, czy powołują sąd arbitrażowy ad hoc.

Kodeks postępowania cywilnego wymaga formy pisemnej dla zapisu na sąd polubowny. W przypadku spółek handlowych zamieszczony w umowie (statucie) spółki zapis na sąd polubowny dotyczący sporów ze stosunku spółki wiąże spółkę oraz jej wspólników. Strony powinny wskazać w klauzuli arbitrażowej przedmiot sporu lub stosunek prawy, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć.

Pozostawienie swobody stron co do ukształtowania klauzuli arbitrażowej nie oznacza jednak,
że wszystkie spory mogą zostać poddane pod rozstrzygnięcie sądu polubownego (tzw. zdatność arbitrażowa). Ustawodawca polski wprost wyłączył niektóre z nich spod kognicji sądów arbitrażowych. I tak klauzula arbitrażowa nie może dotyczyć sporów o prawa niemajątkowe, które nie mogą być przedmiotem ugody oraz sporów o alimenty.

Skutki klauzuli arbitrażowej

Podstawowymi skutkami, jakie wywołuje klauzula arbitrażowa jest po pierwsze legitymacja
do rozpoznania sprawy przez sąd polubowny oraz derogacja właściwości sądu powszechnego. Derogacja ta jednak nie ma charakteru bezwzględnego. Zgodnie bowiem z artykułem art. 1165 Kodeksu postępowania cywilnego, w razie wniesienia do sądu sprawy dotyczącej sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Z przepisu powyższego wynika więc, że pomimo istnienia klauzuli arbitrażowej strona umowy może wytoczyć powództwo przed sąd powszechny, zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi właściwości sądu wynikającymi z Kodeksu postępowania cywilnego. Sąd nie bada wówczas z urzędu czy strony zawarły zapis na sąd polubowny. Robi to dopiero na zarzut pozwanego lub uczestnika postępowania. Zarzut ten jest ponadto ograniczony w czasie, bowiem pozwany może go podnieść jedynie w odpowiedzi na pozew, sprzeciwie od wyroku zaocznego albo na pierwszej rozprawie. W przypadku braku podniesienia zarzutu zapisu na sąd polubowny, sprawa toczy się dalej przed sądem powszechnym według zasad ogólnych.

Obecnie w arbitrażu międzynarodowym wykształciła się tzw. koncepcja odrębności (separability principle), która postuluje, aby umowa główna i klauzula arbitrażowa miały charakter autonomiczny. Oznacza to, iż w nieważność umowy głównej lub jej wygaśnięcie nie pociąga za sobą automatycznie nieważności porozumienia stron co do arbitrażu, nawet jeżeli zawarte zostało ono w formie zapisu
w umowie głównej. Zasada ta znalazła odbicie również w polskim ustawodawstwie.
Zgodnie z art. 1180 Kodeksu postępowania cywilnego, nieważność albo wygaśnięcie umowy podstawowej, w której zamieszczono zapis na sąd polubowny, samo przez się nie oznacza nieważności lub wygaśnięcia zapisu. Zasada ta nie jest jednak bezwyjątkowa. W przypadki np. wad oświadczenia woli lub braku zdolności do czynności prawnych którejś ze stron umowy skutki prawne dotykają również i klauzulę arbitrażową.

Ryzyka związane z klauzulą arbitrażową

Poddanie sprawy pod jurysdykcję sądu arbitrażowego wiąże się niewątpliwie z wieloma ryzykami
dla stron umowy. Należą do nich przede wszystkim niewielkie realne możliwości odwoławcze, brak pewności prawa czy wysokie koszty arbitrażu.

W celu zniwelowania powyższych ryzyk należy przed podpisaniem umowy podjąć niezbędne środki zapobiegawcze. Po pierwsze, warto dokładnie zweryfikować redakcję klauzuli arbitrażowej, zwłaszcza pod kątem czy jest ona sformułowana jednoznacznie i jasno wskazuje intencje stron,
a także czy nie jest korzystna tylko dla jednej ze stron umowy. Wadliwie zredagowana klauzula arbitrażowa może spowodować niepewność i opóźnienia oraz utrudniać postępowanie, a w niektórych sytuacjach prowadzić nawet do nieuznania wyroku sądu polubownego przez sąd państwowy. Należy również sprawdzić wyznaczone miejsce i język arbitrażu oraz prawo właściwe dla rozstrzygania sporu. Warto również zwrócić uwagę na zasady powoływania arbitrów. Czasem może okazać się, że dają one zbyt wiele praw tylko dla jednej ze stron kontraktu, co poddaje w wątpliwość zasadność przeprowadzenia arbitrażu.

Kolejną istotną kwestią jest sprawdzenie potencjalnych kosztów postępowania arbitrażowego. Zdarza się, że opłaty za rozpatrzenie sprawy w sądzie arbitrażowym są wyższe niż opłaty za rozpoznanie takiej samej sprawy przez sąd powszechny. Niektóre sądy polubowne na swojej stronie internetowej umieszczają kalkulator kosztów arbitrażu. Taka sytuacja ma miejsce np. w przypadku Instytutu Arbitrażowego Sztokholmskiej Izby Handlowej w Sztokholmie. Pozwala to sprawdzić, czy poddanie sporu pod arbitraż jest w ogóle opłacalne, czy też wysokie koszty mają na celu skutecznie zniechęcić kontrahenta do tej formy rozstrzygnięcia sporu.

W znaczącej większości przypadków sądownictwo polubowne jest jednoinstancyjne, co powoduje,
że utrudniona staje się możliwość skutecznego zakwestionowania takiego rozstrzygnięcia. W polskim systemie prawnym stronie przysługuje skarga do sądu powszechnego o uchylenie wyroku sądu polubownego. Jest ona jednak ograniczona do ściśle określonych przypadków związanych
w zasadzie z tylko elementarnymi uchybieniami, takimi jak brak zapisu na sąd, nieodpowiedni skład sądu czy powaga rzeczy osądzonej. Rozwiązaniem tutaj może okazać się zawarcie w klauzuli arbitrażowej postanowienia, zgodnie z którym stronom przysługuje odwołanie wraz z określeniem instancji odwoławczej. Drugą możliwością jest poddanie sporu pod sąd arbitrażowy, który w swoim regulaminie przewiduje możliwość odwołania albo umówienie się co do prawa właściwego państwa, które w swoim systemie prawnym przewiduje możliwość zakwestionowania wyroku sadu polubownego.

Prawnicy Kancelarii WSKP udzielą pomocy prawnej w sprawach związanych przygotowywaniem umów, w tym w szczególności mając na względzie zabezpieczenie interesów Klientów kancelarii. Zapraszamy do kontaktu pod adresem: [email protected]

Znak towarowy – umowy i roszczenia

W dotychczasowych wpisach poruszających tematykę znaków towarowych wyjaśniliśmy pojęcie znaku towarowego i istotę prawa ochronnego na znak towarowy oraz odnieśliśmy się do kwestii wyczerpania prawa ochronnego na znak towarowy, a także przeanalizowaliśmy procedurę rejestracji znaku towarowego oraz bezwzględne i względne przeszkody rejestracji. Poniższy wpis odnosić się będzie do różnych możliwości dotyczących zawarcia umowy, której przedmiotem będzie znak towarowy, a także przeanalizujemy również tematykę roszczeń dotyczących znaku towarowego.

Umowy przenoszące własność znaku towarowego oraz umowy licencyjne

Prawo ochronne na znak towarowy ma charakter majątkowy, a co za tym idzie jest zbywalne
i dziedziczne, można się tego prawa zrzec, a także można nim rozporządzać oraz obciążać je ograniczonymi prawami rzeczowymi. Z powyższego wynika wprost, że prawo ochronne na znak towarowy może być przedmiotem umów.

Co do zasady uprawniony z tytułu prawa ochronnego na znak towarowy, może przenieść przysługujące mu prawo na osobę trzecią. Dla skuteczności przeniesienia wymagane jest podpisanie umowy w formie pisemnej (art. 67 ust. 2 w zw. z art. 162 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 776 – dalej: p.w.p). Ponadto przepisy ustawy p.w.p. zezwalają także uprawnionemu, na udzielenie innej osobie upoważnienia do używania znaku – tzw. licencji. Co ciekawe, przedmiotem obrotu może być nie tylko prawo ochronne na znak towarowy, bowiem majątkowy charakter wykazuje również prawo z dokonanego w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej (UPRP) zgłoszenia, na które nie zostało jeszcze udzielone prawo ochronne.

Umowy stanowiące podstawę rozporządzania prawem ochronnym na znak towarowy mogą rodzić skutek przewłaszczania w szczególności: umowy sprzedaży, zamiany, darowizny. Podstawę transferu, może stanowić także umowa spółki, zobowiązująca do wniesienia prawa ochronnego do spółki tytułem aportu. Umowy nie skutkujące przewłaszczeniem to umowy licencyjne, po zwarciu których uprawniony z tytułu prawa ochronnego do znaku towarowego pozostaje ten sam, a skutek zawarcia umowy licencyjnej przejawia się w fakcie, że inny podmiot może niejako równocześnie z podmiotem uprawnionym używać znaku towarowego. Oprócz umowy licencyjnej do kategorii tych umów można zaliczyć również umowę dzierżawy czy franchisingu.

Rodzaje umów licencyjnych

W praktyce największe znaczenie ma umowa licencyjna, która pod rygorem nieważności wymaga zachowania formy pisemnej i stanowi upoważnienie do korzystania przez inną osobę niż właściciel z jego znaku towarowego. W zależności od szczegółowych postanowień umowy, licencja może odnieść różny skutek – wyróżnia się licencję pełną, niepełną, wyłączną i niewyłączną.

1) Licencja pełna – na skutek zawarcia umowy licencjobiorca może używać znaku w takim samym zakresie jak licencjodawca, czyli korzystać z niego w celu zawodowym lub zarobkowym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – w zakresie takim samym na jaki pozwalają uprawnienia z prawa ochronnego udzielonego na znak towarowy;

2) Licencja ograniczona (zwana też niepełną) – w tym wypadku zakres używania znaku towarowego przez licencjobiorcę jest węższy, niż zakres udzielonego licencjodawcy prawa ochronnego na znak towarowy;

3) Licencja wyłączna – na jej podstawie licencjodawca upoważnia do używania własnego znaku towarowego licencjobiorcę, zobowiązując się jednocześnie do nieudzielania licencji innym podmiotom (licencja wyłączna o skutku słabym) oraz może zobowiązać się że również sam nie będzie go używał (i wtedy mamy do czynienia z licencją wyłączną o tzw. skutku mocnym);

4) Licencja niewyłączna – na jej podstawie licencjodawca upoważnia do używania własnego znaku towarowego licencjobiorcę, ale może również zarówno sam używać tego samego znaku towarowego, jak i upoważnić do jego używania podmiot trzeci (podpisując z nim kolejną umowę licencji niewyłącznej).

Niezależnie od powyższego, należy wskazać, że za zgodą licencjodawcy licencjobiorca może udzielić też dalszej licencji (tzw. sublicencji) na korzystanie ze znaku towarowego przez dalszego licencjobiorcę. Przedmiotem umowy może być tylko ważne, istniejące i przysługujące licencjodawcy prawo ochronne do znaku towarowego albo przynajmniej prawidłowe zgłoszenie znaku towarowego do rejestracji, na który nie udzielono jeszcze prawa ochronnego. Zakres upoważnienia każdorazowo zależy od woli stron i powinien być ściśle określony w umowie. Ponadto, w zamian za udzielenie licencji, licencjodawcy przysługiwać może prawo do wynagrodzenia, ale licencja może być też nieodpłatna. Podstawowym prawem licencjobiorcy, a zarazem jego obowiązkiem jest używanie znaku w granicach upoważnienia licencyjnego. Ponadto, licencjobiorca może wskazać, a na żądanie licencjodawcy jest zobowiązany do wskazania, że używa znaku na podstawie umowy licencyjnej przez umieszczenie w sąsiedztwie znaku oznaczenia ,,lic’’.

Roszczenia

Jak wynika z art. 296 ust. 1 p.w.p. osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala (czyli przykładowo uprawniony z tytułu licencji licencjobiorca), może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody:
1) na zasadach ogólnych albo
2) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.

Celem przewidzianych przepisami prawa roszczeń jest przerwanie działań naruszających. Wskazany przepis ma charakter obronny i zmierza do przerwania zachowań bezprawnych, które wkraczająca
w sferę wyłączności prawa. W takim wypadku, świadczenie osoby, która naruszyła prawo ochronne ma polegać na zaniechaniu. Art. 296 p.w.p. zawiera również: roszczenie o naprawienie szkody,
w takim przypadku przesłanką jest wina naruszającego, a naprawienie szkody może nastąpić wg wyboru poszkodowanego albo na zasadach ogólnych poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego (tzw. odszkodowanie zryczałtowane). Warto, zwrócić uwagę, że niezależnie od roszczeń przewidzianych przepisami ustawy p.w.p. uprawniony może nawet jeszcze przed wytoczeniem powództwa wystąpić o jego zabezpieczenie.

Odpowiednie przygotowanie umowy pozwala skutecznie zabezpieczyć interesy uprawnionego z tytułu udzielonego mu prawa ochronnego na znak towarowy. Jednocześnie w przypadku dokonanego naruszenia, przepisy prawa przewidują szereg roszczeń, z którymi uprawniony do korzystania z prawa ochronnego do znaku towarowego może wystąpić przeciwko osobie dopuszczającej się naruszenia. Prawnicy Kancelarii WSKP świadczą usługi zarówno w zakresie przygotowywania umów jak
i dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia prawa ochronnego, udzielonego na znak towarowy. Zapraszamy do kontaktu pod adresem [email protected]

Postępowanie w sprawie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy

Zdając sobie sprawę z istoty i podstawowych funkcji znaku towarowego, warto dowiedzieć się jakie kroki należy podjąć, aby znak towarowy został objęty ochroną prawną. Odmiennie niż w przypadku utworów, które są chronione z mocy prawa, o ile są twórczym wytworem pracy człowieka
o indywidualnym charakterze i zostały zakomunikowane osobie innej niż twórca, uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy wymaga jego rejestracji oficjalnym rejestrze znaków towarowych prowadzonym przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (dalej też: UPRP). Niniejszy wpis zawiera kilka cennych wskazówek, które wyjaśnią i przybliżą procedurę rejestracji znaku towarowego. Omówimy też bezwzględne i względne przeszkody rejestracji. Zapraszamy do lektury!

Postępowanie przed Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej

Postępowanie przed UPRP sprowadza się nie tylko do technicznego zarejestrowania znaku towarowego w określonym rejestrze, lecz obejmuje przede wszystkim badanie zdolności rejestracyjnej znaku towarowego. Postępowanie inicjowane jest na wniosek podmiotu zgłaszającego znak towarowy. W zgłoszeniu znaku towarowego należy określić znak towarowy oraz wskazać towary, dla których znak ten jest przeznaczony. Podkreślenia wymaga, że jedno zgłoszenie może dotyczyć tylko jednego znaku.
Złożenie podania wraz z wykazem towarów i usług według klasyfikacji nicejskiej (TMClass) oraz jednoczesne uiszczenie opłaty za zgłoszenie rozpoczyna postępowanie przed UPRP.

Badanie zdolności rejestracyjnej znaku towarowego obejmuje, zgodnie z art. 1291 ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 776 – dalej: p.w.p. badanie poprawności wykazu towarów i usług wskazanych w zgłoszeniu oraz ocenę zgłoszenia pod kątem bezwzględnych podstaw odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy. W pierwszej kolejności UPRP oceni więc, czy zgłaszający wystarczająco jasno, precyzyjnie i poprawnie zaklasyfikował zgłaszany znak towarowy. Następnie oceni czy w przypadku analizowanego zgłoszenia nie zachodzą bezwzględne przeszkody rejestracji.

Zwracamy uwagę, że od 15 kwietnia 2016 r. zmienił się model badania przez UPRP istnienia przeszkód do udzielenia ochrony prawno-patentowej w ramach procedury udzielania prawa ochronnego na znak towarowy. Dotychczasową procedurę badawczą zastąpił model sprzeciwowy – szybszy i korzystniejszy dla zgłaszających. Istota zmiany polega na tym, że aktualnie UPRP bada jedynie część negatywnych przesłanek rejestracji znaku towarowego. Chodzi tu o bezwzględne przeszkody udzielenia prawa ochronnego. Pozostałe przesłanki (względne przeszkody udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy) są badane, dopiero jeśli zostanie złożony sprzeciw przez uprawnionego do wcześniejszego znaku towarowego lub z wcześniejszego prawa osobistego lub majątkowego (wynika to z art. 1321 p.w.p.). Tak więc dopiero gdy zostanie wniesiony sprzeciw, UPRP bada tzw. względne przeszkody do udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy.

Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego

Oznaczenie musi przede wszystkim posiadać tzw. zdolność rejestracyjną, która występuje w sytuacji kiedy nie zachodzą bezwzględne – weryfikowane przez UPRP, ani względne przeszkody rejestracji znaku towarowego, które mogą być podniesione w drodze sprzeciwu. Innymi słowy bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego chronią interesy o charakterze ogólnym, często publicznym, natomiast przeszkody względne chronią interesy indywidualne, których wcześniejsze prawa ochronne mogłyby być naruszone w związku z rejestracją znaku towarowego.

Do bezwzględnych przeszkód rejestracji znaku towarowego zaliczyć należy przede wszystkim:

1) Brak zdolności odróżniającej – tj. cechy pozwalającej na identyfikację i rozpoznanie przez odbiorcę pochodzenia znaku towarowego. W świetle obowiązujących przepisów prawa, aby oznaczenie mogło być znakiem towarowym musi nadawać się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa, a ponadto możliwe powinno być jego graficzne przedstawienie (tzw. abstrakcyjna zdolność odróżniająca). W tym miejscu warto zaznaczyć, że znaki towarowe mogą przybrać różne formy, mogą być zarówno dwu- jak i trójwymiarowe, a także słowne, słowno-graficzne lub wyłącznie graficzne.

2) Brak znamion odróżniających – ma miejsce w sytuacji, w której znaki składają się jedynie z oznaczeń lub wskazówek, które służą w obrocie do oznaczania cech rodzajowych towarów lub innych ich właściwości (takich jak pochodzenie, jakość, ilość czy wartość) albo składają się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych.

3) Złą wiarę zgłaszającego – ustalaną w oparciu o brzmienie art. 7 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 – dalej KC), z którego wynika – wiążące także organy administracji publicznej, w tym UPRP – domniemanie dobrej wiary. O ile nie ma podstaw do kwestionowania dobrej wiary zgłaszającego, UPRP nie może niejako z urzędu badać istnienia dobrej lub złej wiary zgłaszającego – w szczególności nie ma uprawnienia, aby zobowiązywać zgłaszającego do wykazania, że dokonał zgłoszenia znaku w dobrej wierze, gdyż naruszałoby to regułę dowodową zapisaną w art. 6 KC. Dobra wiara zgłaszającego może budzić wątpliwości w szczególności w dwóch sytuacjach, po pierwsze kiedy w trybie art. 1526 ust. 3 p.w.p. zostaną wniesione przez osobę trzecią uwagi co do istnienia okoliczności określonych w art. 1291 p.w.p. (tj. przeszkód bezwzględnych), a po drugie w sytuacji w której na skutek obiektywnych okoliczności ekspert UPRP nabierze wątpliwości w trakcie badania zgłoszenia.

4) Sprzeczność z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami – ocena tej przeszkody musi uwzględniać zarówno obowiązujący porządek publiczny (w tym również porządek prawny) ale też obejmuje swoim zakresem również te oznaczenia, które chociaż w swej warstwie treściowej nie są sprzeczne z dobrymi obyczajami, to jednak ich używanie może prowadzić do takiej oceny. Istota tej przeszkody wynika z jednej z podstawowych funkcji znaku towarowy, który rejestruje się w celu używania go w obrocie, dlatego konieczna jest jego całościowa ocena na płaszczyźnie dobrych obyczajów i obowiązującego porządku publicznego.

5) Oznaczenia, zawierające symbole, których używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową – przeszkoda ta obejmuje swoim zakresem m.in. symbole Rzeczypospolitej (w tym godło, barwy lub hymn), ale też symbole (w tym herb, flagę czy godło) obcego państwa. Jednocześnie, warto zwrócić uwagę że przeszkoda ta nie odnosi się do rejestracji symboli jako takich, tylko wyklucza możliwość rejestracji oznaczenia, które mogłoby naruszać uczucia religijne, patriotyczne czy tradycję narodową.

Ponadto, nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli znak ten jest identyczny lub podobny do zarejestrowanego oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia, określenia tradycyjnego dla wina lub oznaczenia geograficznego napoju spirytusowego, których ochrona jest przewidziana na podstawie przepisów prawa i w zakresie w nich przewidzianym.

Względne przeszkody rejestracji znaku towarowego

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej po przeprowadzeniu wyżej opisanego badania, niezwłocznie dokonuje ogłoszenia w „Biuletynie Urzędu Patentowego” o zgłoszeniu znaku towarowego, co do którego nie stwierdzono braku warunków wymaganych do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy z przyczyn, o których mowa w art. 1291 p.w.p. (tj. bezwzględnych przeszkód rejestracji). W terminie 3 miesięcy od daty ogłoszenia o zgłoszeniu znaku towarowego, uprawniony do wcześniejszego znaku towarowego lub uprawniony z wcześniejszego prawa osobistego lub majątkowego może wnieść sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego z przyczyn, o których mowa w art. 1321 ust. 1-3 p.w.p.

Przyczyny te określa się mianem względnych przeszkód rejestracji. Są one badane przez UPRP na wniosek (w postępowaniu sprzeciwowym), w odróżnieniu od bezwzględnych przeszkód rejestracji, które UPRP bada z urzędu.

Do względnych przeszkód odwoławczych należy zaliczyć przede wszystkim:

1) Podwójną identyczność – tj. względną przeszkodę rejestracji, polegającą na zgłoszeniu do rejestracji znaku identycznego ze znakiem wcześniejszym, dla towarów (usług) identycznych do objętych znakiem wcześniejszym;

2) Identyczność towarów (usług) – przeszkoda ta dotyczy wyłącznie towarów (usług) identycznych z objętymi rejestracją (zgłoszeniem) wcześniejszego znaku towarowego, co ważne kategoria ta nie obejmuje swoim zakresem towarów (usług) jednego rodzaju (np. takich, które są do siebie tylko podobne).

3) Identyczność znaków – w przypadku porównywania dwóch znaków należy brać pod uwagę znaki dokładnie w takiej prezentacji, jaka wynika z rejestru, przy analizie tej względnej przeszkody rejestracji nie ma znaczenia okoliczność, jak znaki te są prezentowane w obrocie.
Względne przeszkody rejestracji znaków mają na celu zapobieżenie niebezpieczeństwu wprowadzenia w błąd co do pochodzenia towarów jest centralnym pojęciem prawa znaków towarowych. Niebezpieczeństwo to polega na możliwości błędnego, nieodpowiadającego rzeczywistości, przypisania przez odbiorcę pochodzenia danego towaru, ze względu na znak towarowy, przedsiębiorcy uprawnionemu z rejestracji znaku towarowego.

Powyższe okoliczności mają istotne znaczenie już na etapie tworzenia znaku towarowego i powinny być uwzględnione przed wniesieniem do UPRP zgłoszenia rejestracji znaku towarowego. Prawnicy Kancelarii WSKP pomogą Państwu w wypełnieniu dokumentów niezbędnych do zgłoszenia, a także przeprowadzą analizę pod kątem istnienia potencjalnych przeszkód rejestracji projektowanego oznaczenia. Zapraszamy do kontaktu pod adresem [email protected]

Znak towarowy – pojęcie, funkcje i zasady rejestracji

W dobie cyfryzacji i powszechnej globalizacji wzrasta znaczenie znaków towarowych i przysługującej im ochrony prawnej. Znaki towarowe stają się niejednokrotnie głównym środkiem ekspansji przedsiębiorstwa na rynku lokalnym, a następnie krajowym czy międzynarodowym. Zachęcamy do zapoznania się z pojęciem znaku towarowego i zasadami przyznania prawa ochronnego na znak towarowy, odpowiednio wczesne jego zarejestrowanie pozwala zabezpieczyć interesy przedsiębiorcy w przyszłości.

Pojęcie, funkcje i zakres terytorialny znaku towarowego

Znak towarowy to dobro niematerialne. Jak wynika z art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 776 z późn. zm – dalej: PWP). „znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa”. Istota znaku towarowego wynika więc z jego funkcji oznaczenia pochodzenia, funkcji jakościowej i reklamowej - przejawiających się w powiązaniu oznaczenia z konkretnym towarem. Podstawowym zadaniem znaku towarowego jest umożliwienie odróżnienia (indywidualizacji) towaru w obrocie oraz przekazanie potencjalnym nabywcom wiadomości o cechach jakościowych danego towaru.
Pojęcie i funkcje znaku towarowego należy rozpatrywać nie tylko w kategoriach krajowych, lecz również unijnych czy międzynarodowych. Zgodnie z art. 4 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE.L 2017 Nr 154, str. 1 – dalej: Rozporządzenie (UE) 2017/1001): „Unijny znak towarowy może składać się z jakichkolwiek oznaczeń, w szczególności z wyrazów, łącznie z nazwiskami, lub rysunków, liter, cyfr, kolorów, kształtu towarów lub ich opakowań lub dźwięków, pod warunkiem że oznaczenia takie umożliwiają:
a) odróżnianie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów lub usług innych przedsiębiorstw; oraz
b) przedstawienie ich w rejestrze unijnych znaków towarowych (zwanym dalej „rejestrem”) w sposób pozwalający właściwym organom i odbiorcom na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu ochrony udzielonej właścicielowi tego znaku towarowego.”
Ponadto, Polska jest również członkiem Porozumienia Madryckiego z dnia 14 kwietnia 1891r. o międzynarodowej rejestracji znaków (Dz. U. z dnia 6 grudnia 1993r. – dalej: Porozumienie Madryckie), a jak wskazuje art. 4 ust 1 Porozumienia Madryckiego: „począwszy od rejestracji dokonanej w ten sposób w Biurze Międzynarodowym według postanowień art. 3 i 3ter, ochrona znaku w każdym z zainteresowanych Umawiających się Państw będzie taka sama, jak gdyby znak ten został tam bezpośrednio zgłoszony”.
Stąd znaki towarowe zarejestrowane jako unijne lub międzynarodowe znaki towarowe będą chronione w Polsce tak jakby były zarejestrowane przed Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej.

Istota prawa ochronnego udzielonego na znak towarowy

Oznaczenie, które spełnia przesłanki dostatecznej zdolności odróżniającej może zostać zarejestrowane jako znak towarowy. Znaki towarowe zarówno krajowe, unijne, a także międzynarodowe podlegają wpisowi do rejestru znaków towarowych, prowadzonym odpowiednio przez Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej (UPRP), bądź Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (Urząd). Poprzez sam fakt rejestracji uprawniony, wskazany w odpowiednim rejestrze zyskuje wyłączne prawo ochronne do korzystania z zarejestrowanego przez siebie znaku. W związku z faktem, że Polska jest jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, zobowiązana jest do przestrzegania przepisów unijnych. Stąd znak towarowy zarejestrowany na podstawie Rozporządzenia (UE) 2017/1001 jest chroniony również na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czego dodatkowym potwierdzeniem jest brzmienie art. 1 ust. 2 Rozporządzenia (UE) 2017/1001, zgodnie z którym: „Unijny znak towarowy ma charakter jednolity. Wywołuje on ten sam skutek w całej Unii: może on być zarejestrowany, zbyty, być przedmiotem zrzeczenia się lub decyzji w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia praw właściciela znaku lub unieważnienia znaku, a jego używanie może być zakazane jedynie w odniesieniu do całej Unii. Zasadę tę stosuje się, jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej.”

Mając powyższe na uwadze, podkreślamy że co do zasady prawo ochronne do znaku towarowego przyznaje właścicielowi wyłączne prawa do tego znaku. Właściciel znaku jest uprawniony do zakazania wszelkim stronom trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym, w szczególności oznaczenia identycznego z zarejestrowanym przez niego znakiem towarowym lub unijnym znakiem towarowym dla towarów lub usług identycznych z tymi, dla których wspólnotowy znak towarowy jest zarejestrowany. Poprzez wyżej wskazane działania rozumieć należy przede wszystkim umieszczanie oznaczenia na towarach lub na ich opakowaniach, a także oferowanie towarów, wprowadzanie ich do obrotu pod takim oznaczeniem.

Pojęcie wyczerpania prawa ochronnego do znaku towarowego

Omawiane wyżej regulacje mają zastosowanie również do obrotu danymi produktami, odbywającego się bez zgody uprawnionego. Inaczej sytuacja prezentuje się w przypadku, w którym obrót handlowy następuje po wprowadzeniu przez uprawnionego towarów do obrotu. Z chwilą legalnego wprowadzenia danego towaru do obrotu (przez uprawnionego z tytułu prawa ochronnego do znaku towarowego lub jego bezpośredniego dystrybutora) dochodzi do wyczerpania prawa ochronnego. Dla legalności sprzedaży i dalszej odsprzedaży danego towaru, co utożsamiane jest z wyczerpaniem prawa ochronnego na znak towarowy, istotnym jest aby towar ten, został wprowadzony do obrotu za zgodą uprawnionego lub przez niego samego, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bądź Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W takiej sytuacji wyczerpanie prawa oznacza, że podmiot uprawniony, z tytułu prawa ochronnego na znak towarowy, nie może zakazać dalszego obrotu tym towarem. Tak więc towar zaopatrzony w legalny znak towarowy może być dalej nawet wielokrotnie sprzedawany, bez możliwości ingerencji w taki obrót przez uprawnionego do znaku towarowego.

Podsumowując, chcąc legalnie wykorzystywać w obrocie znak towarowy w celu oznaczenia produktów określonego pochodzenia, należy je zarejestrować. W kolejnych wpisach odniesiemy się szczegółowo do procedury rejestracji znaku towarowego, a także bezwzględnych i względnych przeszkód rejestracji znaku towarowego. Zapraszamy do lektury pod adresem: www.wskp.pl/blog/

Umowa o pracę z członkiem zarządu spółki

Niedawno poruszyliśmy na naszym blogu kwestię możliwości zawarcia umowy między spółką osobową, a jej wspólnikiem. Dziś chcielibyśmy przybliżyć aspekty prawne możliwości zawarcia umowy o pracę z członkami zarządu spółek kapitałowych. Niezależnie bowiem od łączących spółkę z jej członkami zarządu stosunków wynikłych z tytułu powołania, warto rozważyć dodatkowo zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Jest to odrębny stosunek umowny, do którego, co do zasady, zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu pracy.

Decydując się na powyższe warto zwrócić uwagę na przepisy powszechnie obowiązującego prawa, które znajdą zastosowanie do przedmiotowej umowy.

Kadencja członka zarządu, a umowa o pracę

Zasadniczo, strony mają swobodę ustalenia czasu, na jaki zawarta ma być umowa o pracę. Trzeba bowiem oddzielić stosunek łączący członków zarządu ze spółką na podstawie powołania, od stosunku łączącego go ze spółką na podstawie umowy o pracę. Tak więc, jak najbardziej dopuszczalne jest zawarcie umowy o pracę np. na czas nieokreślony, do której zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu pracy. Pamiętać należy, iż w takim wypadku upływ kadencji nie będzie powodował automatycznego zakończenia stosunku prawnego wynikającego ze stosunku pracy.

Co więcej, Kodeks pracy w art. 251 pozwala wprost na zawarcie umowy o pracę w celu wykonywania pracy przez okres kadencji. Rozwiązanie to pozornie wydaje się najlepszym w przypadku członków zarządu spółki. W tym miejscu zwrócić jednak należy uwagę na wątpliwości interpretacyjne oraz możliwość powstania niedogodności, wynikłych właśnie z użycia sformułowania „okres kadencji”.

Niezależnie bowiem od przepisów Kodeksu pracy niezbędne jest sięgnięcie do przepisów Kodeksu spółek handlowych. Należy odróżnić pojęcie kadencji od pojęcia mandatu. Pojęcia te nie są tożsame i przepisy KSH odwołują się w niektórych miejscach do mandatu, w niektórych zaś do kadencji. Pod pojęciem kadencji rozumiemy okres sprawowania funkcji w organie spółki, pod pojęciem mandatu rozumieć należy zaś samo umocowanie do pełnienia funkcji w organie. Pozornie wydawać mogłoby się, że różnice te nie mają znaczenia dla ustalenia okresu umowy o pracę. Oczywiście ze względu na sformułowanie w przepisach Kodeksu pracy, że umowa ta zawarta może być na czas kadencji, nie bierzemy pod uwagę okresu sprawowania mandatu. Kadencja liczona jest w latach, mandat zaś wygasa zasadniczo w dniu odbycia się zgromadzenia wspólników, zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy. Może zatem w praktyce się okazać, że dana osoba nie będzie już pracownikiem spółki w związku z upływem kadencji, a jednocześnie będzie dalej zobowiązania do pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie mandatu, do dnia odbycia się zgromadzenia wspólników.

Ze względu na powyższe, warto zwrócić uwagę na czas trwania umowy o pracę z członkami zarządu.

Wymogi formalne

Zawarcie umowy o pracę z członkiem zarządu wymaga spełnienia odpowiednich wymogów formalnych. Niezależnie bowiem od brzmienia przepisów Kodeksu pracy, które znajdą zastosowanie do tegoż stosunku prawnego, konieczne jest respektowanie również m.in. wymogów wskazanych w przepisach Kodeksu spółek handlowych.
Po pierwsze zwrócić należy uwagę na fakt, iż przy samym zawarciu umowy o pracę z członkiem zarządu, spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą wspólników.
Ponadto, na co koniecznie zwrócić należy uwagę, w przypadku spółek jednoosobowych lub spółek, w których jeden ze wspólników jest większościowym udziałowcem i jednocześnie jedynym członkiem zarządu, możliwość zawarcia umowy o pracę z taką osobą jest wątpliwa. Jak bowiem wskazuje się w doktrynie i orzecznictwie, w takim przypadku – ze względu na brak podporządkowania takiego pracownika pracodawcy – nie sposób mówić o istnieniu stosunku pracy.

Dodatkowo, oczywiście pamiętać należy, iż umowa taka – niezależnie od składu osobowego wspólników, czy też zarządu, nie może mieć charakteru pozornego i w tym zakresie zastosowanie znajdą ogólne przepisy Kodeksu pracy.

W powyższym zakresie pomocne będzie odwołanie się do treści art. 22 § 1 Kodeksu pracy, zgodnie z którym przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Powyższy przepis wskazuje cechy charakterystyczne stosunku pracy, do których należą: osobiste świadczenie pracy przez pracownika na rzecz pracodawcy, ustalone wynagrodzenie, obowiązek dołożenia należytej staranności (a nie, jak w przypadku umów cywilnoprawnych – efekt końcowy) oraz przerzucenie ryzyka wykonanej pracy co do zasady na pracodawcę.

Spełnienie wyżej wskazanych wymogów prowadzi do wniosku, iż w konkretnym przypadku mamy do czynienia ze stosunkiem pracy. Należy pamiętać, iż niedochowanie formy pisemnej, jak również odmienne nazwanie stosunku prawnego łączącego pracownika z pracodawcą, w żadnej mierze nie przesądzają o fakcie, iż nie mamy do czynienia z umową o pracę.

Podsumowanie

Ze względu na wszelkie wyżej wskazane okoliczności tak istotna kwestia, jak ustalenie zasad wynagrodzenia członków zarządu, zasadne jest dokonanie pełnej analizy formalno-prawnej takiej umowy.

Prawnicy Kancelarii w ramach wsparcia Klientów prowadzą negocjacje, weryfikują i przygotowują postanowienia umowne, w tym również w zakresie umów o pracę dla członków zarządu.

Spółka partnerska. Dla kogo? Na jakich zasadach?

W kolejnym wpisie cyklu chcieliśmy przybliżyć Państwu charakterystykę spółki osobowej prawa handlowego – spółki partnerskiej

Spółka partnerska – główne założenia

Spółka partnerska, jak sama nazwa wskazuje, jest spółką, w której główną rolę odgrywają partnerzy. Owymi partnerami są osoby wykonujące wolne zawody w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Sam Kodeks Spółek Handlowych w Art. 86 definiuje cel spółki partnerskiej, jakim ma być wykonywanie wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Idąc dalej za Kodeksem, art. 88 wymienia listę wolnych zawodów zaliczając do nich aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, lekarza, oraz inne, w tym przede wszystkim zawody prawnicze. Wolne zawody mogą zostać wskazane również poza ustawą Kodeks Spółek Handlowych. Co łączy te wszystkie profesje? Czemu nazywamy je wolnymi zawodami? Jak nietrudno zauważyć, większość, jak nie wszystkie wskazane zawody są w pewnym sensie zawodami zaufania publicznego, gdzie istnieje szczególna więź o charakterze osobistego zaufania pomiędzy wykonawcą a odbiorcą świadczenia. Wolne zawody są profesjami, w których bardzo istotne są wysokie kwalifikacje i kompetencje zawodowe poparte przygotowaniem praktycznym, co do zasady wszystkie czynności zawodowe są wykonywane osobiście. Ponadto, wykonujący wolny zawód powinien charakteryzować się nie tylko wiedzą, ale również wysokim poziomem moralnym wynikającym z etosu zawodowego. Jest to więc rodzaj powołania czy posłannictwa zawodowego obarczonego zazwyczaj uczestnictwem w samorządach zawodowych, które pełnią rolę strażnika działania wolnego zawodu, oraz starają się chronić interesu wykonawców wolnego zawodu.

Wymogi formalne spółki partnerskiej

KSH ustanawia szereg wymogów formalnych dotyczących spółki partnerskiej, odwołując się jednocześnie, w przypadku braku uregulowań szczegółowych, do przepisów o spółce jawnej. Każda umowa spółki partnerskiej winna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Ponadto, taka umowa zawiera szereg elementów koniecznych, takich jak:
- firma spółki partnerskiej – powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego partnera wraz z oznaczeniem „i partnerzy” bądź „i partner”, ewentualnie najczęściej spotykane określenie „spółka partnerska”;
- siedziba spółki;
- wskazanie wysokości (bądź wartości) wkładów wnoszonych przez poszczególnych partnerów;
- przedmiot działania spółki, w tym zaznaczenie w ramach jakiego wolnego zawodu będzie wykonywana działalność przez wspólników.

Zawarcie umowy spółki partnerskiej nie prowadzi do powstania nowej spółki gotowej do operowania w obrocie gospodarczym. Aby spółka zaczęła swój byt, musi zostać zgłoszona przez wspólników do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, a następnie tam zarejestrowana.
Istotnym elementem przy tworzeniu spółki partnerskiej jest kwestia wniesienia wkładu wspólnika do spółki partnerskiej. Wkład może być wniesiony w formie świadczeń na rzecz spółki, np. świadczenie pracy, czy też w formie przeniesienia prawa własności lub innego prawa na rzecz spółki.

Zasady odpowiedzialności i reprezentacja.

Zasadą jest, iż prawo do reprezentowania spółki oraz zarządzania przysługuje wszystkim wspólnikom spółki, podobnie zresztą jak w spółce jawnej. Istotnym elementem reprezentacji jest art. 96 Kodeksu Spółek Handlowych. Zgodnie z nim, każdy partner ma prawo reprezentować samodzielnie spółkę, z zastrzeżeniem, iż można pozbawić partnera prawa reprezentowania spółki (z ważnych powodów). Procedura w tym przypadku wygląda w ten sposób, iż spółka podejmuje uchwałę powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. KSH zostawia również umowom spółki surowsze wymogi podjęcia owej uchwały.
Jeszcze ciekawiej rysuje się odpowiedzialność za zobowiązania w spółce partnerskiej, która jest konstrukcją dość wyjątkową jak na Kodeks Spółek Handlowych. Jest ona rozgraniczona pomiędzy partnerów, i zakłada iż każdy partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce. Co więcej, ustawodawca rozszerza owo rozgraniczenie i partner nie odpowiada za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Jak widać, jest to dość szeroki wachlarz wyłączeń odpowiedzialności. Posługując się prostym przykładem; partner spółki architektów popełnia poważny błąd w sztuce podczas projektowania domu. Klient na etapie budowy zdaje sobie z tego sprawę i dochodzi swoich roszczeń. Ze względu na charakterystykę ukształtowanej odpowiedzialności w spółce partnerskiej, jest to zobowiązanie związane z wykonywaniem wolnego zawodu, jakim jest zawód architekta, więc inni partnerzy nie będą odpowiadać za owy błąd.

Podatki, ZUS, księgowość.

Spółka partnerska, jak zostało już nadmienione wyżej, jest spółką osobową i nie jest płatnikiem podatku dochodowego. Umowa spółki jest dokumentem, w którym partnerzy ustalają zasady dotyczące rozdysponowania pieniędzmi i dzielą zysk wypracowany przez spółkę. Następnie, każdy ze wspólników płaci od tego zysku podatek dochodowy od osób fizycznych. Tak więc każdy z partnerów na koniec roku winien złożyć PIT we właściwym Urzędzie Skarbowym z uwzględnieniem swoich dochodów w spółce partnerskiej. Kwestia księgowości została rozgraniczona limitem przychodów. Spółka partnerska może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów do momentu, jak nie przekroczy limitu w wysokości 2 mln euro przychodu ze sprzedaży netto towarów i usług w poprzednim roku obrachunkowym. Spółka partnerska może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów, dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów  w wysokości 2 mln euro. W przypadku przekroczenia owego limitu, spółka musi przejść na pełną księgowość.

Wspólnicy spółki partnerskiej podlegają opłacie składek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odrębnie od każdego rodzaju i tej w spółce i innej prowadzonej przez siebie działalności. Wspólnicy spółki partnerskiej zgłaszają się w ZUS jako odrębni płatnicy składek oraz jako osoby ubezpieczone. Spółka natomiast zgłasza do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz rozlicza składki na te ubezpieczenia za wszystkie inne osoby, w stosunku do których jest płatnikiem, czyli np. pracownicy. Ponadto, spółka automatycznie zostanie zarejestrowana w ZUS jako płatnik, zaś partnerzy spółki muszą się zgłosić jako płatni w przeciągu 7 dni od zarejestrowania spółki.

Podsumowując, widać wyraźnie w powyższej analizie, iż spółka partnerska jest spółką przeznaczoną dla dedykowanej grupy zawodów, wiąże się z pewnymi wyjątkowymi rozwiązaniami i nie wszystkim może odpowiadać taka forma prowadzenia działalności.

We wszelkich sprawach związanych z przygotowywaniem dokumentów umów spółek, sporach korporacyjnych itp. zapraszamy do kontaktów z prawnikami Kancelarii.

Spółka przez Internet

Możliwość założenia spółki przez Internet

Na naszym blogu wielokrotnie poruszaliśmy tematykę związaną z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki, zarówno osobowej, jak i kapitałowej.
W ostatnich latach bardzo popularną metodą rejestracji spółki stało się wykorzystanie wzorca umowy udostępnianego za pomocą strony www Ministerstwa Sprawiedliwości i zakładanie tzw. s24.
W poniższym wpisie chcielibyśmy przybliżyć najważniejsze kwestie z tym związane, wymogi formalne, ograniczenia i korzyści płynące z zawarcia umowy spółki i jej rejestracji za pomocą sieci Internet.
Aktualnie system daje możliwość tworzenia przez Internet spółki jawnej, spółki komandytowej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ze względu na popularność tej ostatniej poniżej przybliżymy zagadnienia, które dotyczą konkretnie działań podejmowanych celem rejestracji w systemie spółki z o.o.

Przygotowanie dokumentów do rejestracji w systemie eKRS spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Dla skutecznego zawarcia umowy spółki przez Internet konieczne jest utworzenie konta dla każdego wspólnika w systemie eKRS. Konto internetowe utworzone może być zarówno dla obywateli polskich, jak również cudzoziemców.

Założenie kont wszystkich wspólników pozwala przystąpić do dalszych kroków w procesie zakładania spółki, tj. przygotowanie samej umowy, dodatkowych dokumentów, a następnie wniosku o rejestrację spółki.

Umowa spółki, podobnie jak w przypadku „tradycyjnego” sposobu jej zawierania, wymaga określenia przede wszystkim:
- nazwy spółki;
- adresu spółki, w tym już na potrzeby wniosku poprzez wskazanie nie tylko siedziby (tj. miasta, w którym organ zarządzający prowadzi sprawy spółki), lecz również konkretnego adresu;
- wspólników oraz ich wkładów;
- przedmiotu działalności spółki;
- członków organów spółki;
- sądu rejestrowego.

W tym miejscu zwrócić należy szczególną uwagę na odmienność tzw. s24 od spółki z o.o., której umowa podpisywana jest u notariusza, tj. kwestia wkładów wspólników. W przypadku spółek rejestrowanych za pomocą systemu eKRS możliwe jest jedynie pokrycie kapitału zakładowego za pomocą wkładów pieniężnych. Osoby decydujące się na zawarcie umowy spółki, w ramach której wkłady mają być pokryte za wkłady niepieniężne zmuszone będą do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego.

Wszystkie wyżej wskazane dane należy wskazać w formularzach zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. System pozwala następnie wygenerować dokumenty w formie plików PDF, które stanowią załącznik do wniosku o rejestrację podmiotu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Niezależnie od konieczności rejestracji konta przez wszystkich wspólników, a następnie podpisania przygotowanych dokumentów przez każdego, system eKRS wprowadza szereg uproszczeń. Dokumenty przygotowane mogą być przez jedną osobę, a następnie udostępnione pozostałym wspólnikom. Co więcej, dokumenty takie przygotować może profesjonalny pełnomocnik, radca prawny lub adwokat, a następnie udostępnić je wspólnikom do akceptacji i złożenia podpisu.

Z drugiej strony pamiętać jednak należy, iż umowa spółki zawierana za pomocą systemu s24 (eKRS) będzie miała często charakter „okrojony” w stosunku do umów zawieranych tradycyjnie u notariusza. System wprowadza bowiem szereg ograniczeń i jedynie w zakresie w systemie udostępnionym istnieje możliwość ustalenia obowiązków wspólników, podziału zysku i strat itp. Stąd, w przypadkach wymagających wprowadzenia zapisów do umowy o charakterze szczegółowym, konieczne jest rozważenie celowości zawarcia umowy w systemie eKRS.

Złożenie podpisów pod dokumentami s24

Przygotowane w systemie dokumenty wymagają podpisu złożonego przez wszystkich wspólników. Oczywiście w przypadku, gdy mamy do czynienia ze wspólnikami nie będącymi osobami fizycznymi, podpisy składane są przez ich przedstawicieli – zgodnie z zasadami reprezentacji.

Podpis złożony może być za pomocą:
- kwalifikowanego podpisu elektronicznego
lub
- podpisu potwierdzonego profilem e-PUAP.
Ze względu na brak konieczności ponoszenia dodatkowych opłat, jak również powszechność, większość podmiotów decyduje się na podpis dokumentów za pomocą profilu e-PUAP. W najbliższych wpisach przybliżymy tematykę związaną z ww. podpisami elektronicznymi.

Podpisane dokumenty stanowią załączniki do wniosku o rejestrację podmiotu w systemie. Wniosek, jak w przypadku dokumentów składanych w tradycyjnej formie papierowej, składany jest przez podmioty reprezentujące spółkę – tj. zarząd lub profesjonalnego pełnomocnika.

Tak przygotowany wniosek wraz z załącznikami podlega opłacie i wysyłce do sądu. Opłata również dokonywana jest za pomocą systemu i wynosi obecnie ok. 350 zł (do kwoty tej doliczyć należy bowiem opłatę manipulacyjną operatora systemu). Opłacony wniosek należy wysłać do sądu rejestrowego również za pomocą systemu. Po złożeniu wniosku w sądzie otrzymuje on sygnaturę i następnie, jak w przypadku każdej innej spółki, sąd rejestrowy dokonuje jego wpisu po analizie przesłanych dokumentów.

Korzyści płynące z rejestracji spółki za pomocą systemu eKRS

Niewątpliwie największymi korzyściami płynącymi z rejestracji podmiotu za pomocą systemu s24 jest przede wszystkim czas, jak również koszty. Po pierwsze, wskazać należy, iż niezależnie od terminów wskazanych w ustawie o KRS, w przypadku składania wniosku o wpis spółki zawartej w formie aktu notarialnego, faktycznie sądy rejestrowe bardzo szybko dokonują wpisów spółek internetowych. Ponadto, samo przygotowanie dokumentów i ich złożenie w sądzie jest możliwe w tym samym dniu, bez konieczności angażowania notariusza i ponoszenia kosztów taksy notarialnej.

Istotnym argumentem za skorzystaniem z funkcjonalności systemu s24 jest również możliwość dokonywania zmian w już zarejestrowanych spółkach również za pomocą systemu eKRS. Pamiętać jednak należy, iż wspólnicy zainteresowani możliwością dokonywania zmian w umowie za pomocą portalu Ministerstwa Sprawiedliwości, nie mogą dokonać jakichkolwiek zmian w inny sposób, tj. choćby jedna zmiana umowy spółki dokonana w formie aktu notarialnego „zamyka” drogę do dokonywania zmian w spółce za pomocą sieci Internet.

Podsumowanie

Coraz więcej spółek w Polsce rejestrowanych jest za pomocą systemu s24. Uzasadnieniem dla powyższego jest m.in. możliwość bardzo szybkiej rejestracji podmiotu, uproszczony tryb, znaczne zmniejszenie kosztów z tym związanych. Pamiętać należy jednak, iż również w przypadku tak zawieranej umowy spółki niezbędne jest rozważenie jej zapisów i ustalenie ich brzmienia w sposób najlepiej zabezpieczający interesy wspólników. Niezależnie bowiem od braku wymogu formy aktu notarialnego, tak zarejestrowana spółka w obrocie jest równoprawnym podmiotem w stosunku do spółek zawieranych w tzw. „tradycyjnej” formie.

Prawnicy Kancelarii w ramach wsparcia Klientów analizują i przygotowują dokumenty umów spółek, zmian w tychże umowach. Zachęcamy do kontaktu z Kancelarią.