Rynek spółek handlowych stale się rozwija i często zgłaszają się do nas Klienci, którzy chcą skorzystać z naszej pomocy przy rejestracji nowej spółki, najczęściej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zdarzają się jednak również takie sytuacje, gdy zaistniałe okoliczności wymagają od przedsiębiorców podejmowania odwrotnych działań i likwidacji prowadzonych przez nich działalności. Dlatego, w dzisiejszym wpisie przyjrzymy się bliżej dość skomplikowanej i czasochłonnej procedurze likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Proces likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością naturalnie dzieli się niejako na dwie części, czyli otwarcie likwidacji spółki oraz jej zamknięcie w tym wpisie omówimy szerzej kwestię otwarcia likwidacji spółki.
1. Kiedy spółka z o.o. ulega rozwiązaniu?
Spółka może zakończyć swoje istnienie z kilku powodów. Po pierwsze, już w samej umowie spółki wspólnicy mogą wskazać przyczyny, których zaistnienie spowoduje rozwiązanie spółki. Gdy przewidziana przez wspólników sytuacja nastąpi otwarcie likwidacji spółki nastąpi automatycznie.
Istnieją również sytuacje, gdy sąd z urzędu wydaje postanowienie, które otwiera likwidację spółki. Najczęściej wynika to z tego, że spółka została założona niezgodnie z wymogami określonymi w kodeksie spółek handlowych.
Sąd może także orzec o rozwiązaniu spółki w wyroku w dwóch sytuacjach:
- na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki;
- na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.
Spółka ulegnie rozwiązaniu również po zakończeniu postepowania upadłościowego.
Zdecydowanie najpopularniejszym sposobem otwarcia likwidacji spółki jest jednak podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki przez jej wspólników na Zgromadzeniu Wspólników.
Wspólnicy mogą podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki na dwa sposoby, które można odpowiednio nazwać: tradycyjnym i elektronicznym.
Tradycyjny sposób otwarcia likwidacji spółki wymaga podjęcia uchwały na Zgromadzeniu Wspólników, z którego protokół sporządza notariusz, przez co podjęte uchwały uzyskują wymaganą formę aktu notarialnego.
Jeżeli jednak spółka była zarejestrowana internetowo to możliwe jest skorzystanie z elektronicznego sposobu likwidacji spółki. W tym przypadku uchwałę wspólnicy podejmują przez Internet w systemie S24, gdzie wystarczające będzie złożenie przez wspólników kwalifikowanych podpisów elektronicznych, podpisów zaufanych lub podpisów osobistych.
Bez względu na procedurę, w ramach której nastąpi otwarcie likwidacji spółki konieczne jest przeprowadzenie postepowania likwidacyjnego spółki zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Likwidatorzy spółki
Wraz z otwarciem likwidacji swoje uprawnienia tracą dotychczasowi członkowie zarządu oraz prokurenci spółki. Od tej chwili celem dla spółki jest zakończenie prowadzonej działalności i spłata wierzycieli. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych tymi czynnościami nie kierują już członkowie zarządu, a likwidatorzy spółki.
Co do zasady, jak wynika z treści art. 276 kodeksu spółek handlowych, likwidatorami spółki stają się dotychczasowi członkowie zarządu. Wspólnicy spółki mogą jednak zdecydować inaczej już w samej umowie spółki, a także w uchwale o powołaniu likwidatorów. Wspólnicy mogą również w późniejszym czasie zdecydować o odwołaniu likwidatorów. Wyjątek stanowi tu jednak sytuacja, gdy to sąd otwiera likwidację spółki i sam we własnym zakresie powołuje likwidatora. W takim przypadku może on zostać odwołany tylko przez sąd.
Likwidator w zakresie reprezentowania i prowadzenia spraw spółki ma podobne uprawnienia jak członek zarządu z tym zastrzeżeniem, że wspólnicy w uchwale lub umowie spółki musza ustalić sposób jej reprezentacji przez likwidatorów. Należy jednak podkreślić, że zgodnie z celem spółki w likwidacji prowadzenie spraw spółki przez likwidatora ma prowadzić do zakończenia interesów spółki, wypełnienia jej zobowiązań i spieniężenie jej majątku, tak aby możliwe było zakończenie jej istnienia i wykreślenie z KRS. W związku z tym likwidator może zaciągać nowe zobowiązania tylko jeżeli jest to konieczne do zakończenia likwidacji.
3. Dokumenty finansowe niezbędne przy likwidacji spółki
Otwarcie likwidacji spółki wymaga spełnienia określonych wymagań związanych ze sprawozdawczością finansową.
W związku z otwarciem likwidacji likwidatorzy spółki muszą sporządzić bilans otwarcia likwidacji i przedstawić go do akceptacji Zgromadzeniu Wspólników. Dodatkowo, ustawa o rachunkowości wymaga zamknięcia ksiąg rachunkowych spółki na dzień przed otwarciem likwidacji, przez co konieczne będzie sporządzenie dodatkowego sprawozdania finansowego właśnie na ten dzień.
Oznacza to, że w przypadku otwarcia likwidacji spółki konieczne jest sporządzenie dwóch dokumentów finansowych:
- sprawozdania finansowego na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych;
- bilansu otwarcia likwidacji na dzień ponownego otwarcia ksiąg w związku z likwidacją, czyli de facto na kolejny dzień po zamknięciu ksiąg.
Likwidatorzy mają 15 dni od dnia otwarcia likwidacji na sporządzenie bilansu i złożenie jego zatwierdzonej uchwałą wspólników wersji do KRS.
4. Zmiana firmy spółki
Charakterystycznym elementem postępowania likwidacyjnego jest zmiana firmy, czyli nazwy spółki. Od momentu otwarcia likwidacji firmę spółki należy obowiązkowo uzupełnić o dopisek „w likwidacji”. Jako że jak już wspomnieliśmy wyżej, celem likwidowanej spółki jest zakończenie prowadzonej przez nią działalności i zaspokojenie wierzycieli, zmiana firmy jest obowiązkowa, ponieważ ma w pewien sposób ostrzegać potencjalnych kontrahentów, że spółka wkrótce zakończy swoje działania.
5. Powiadomienie wierzycieli o otwarciu likwidacji spółki
Kolejnym charakterystycznym elementem postepowania likwidacyjnego jest powiadomienie wierzycieli o otwarciu likwidacji spółki. To również ten element postępowania jest czynnikiem bezpośrednio wpływającym na jego długość.
Zgodnie z art. 279 KSH likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji i wezwać wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Ogłoszenie powinno zostać zamieszczone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a także w innych miejscach publikacji wskazanych w umowie spółki.
Jest to ogłoszenie niezależne od zmiany wpisu w KRS w zakresie otwarcia likwidacji spółki. Konieczne jest złożenie wniosku o publikację ogłoszenia do jednego z punktów przyjmowania ogłoszeń MSIG, które znajdują się w wydziałach KRS sądów rejonowych. Wniosek składa się na odpowiednim formularzu MSIG-M1, a koszt ogłoszenia zależy od ilości znaków, których użyjemy w ogłoszeniu.
Dodatkowo art. 286 KSH wskazuje, że nie może dojść do podziału majątku spółki między wspólników, a więc także do zakończenia likwidacji spółki, wcześniej niż przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwania wierzycieli. Jak więc wynika z treści tego przepisu postępowanie likwidacyjne musi trwać co najmniej pół roku od dnia publikacji ogłoszenia.
6. Wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS)
Otwarcie likwidacji spółki wiąże się również z koniecznością skierowania odpowiedniego wniosku do KRS. Złożenie takiego wniosku podlega opłacie w wysokości 350 zł.
Wniosek dotyczący otwarcia likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy złożyć na formularzu KRS – Z-61 w terminie 7 dni od dnia otwarcia likwidacji. Aby uniknąć konieczności wielokrotnego składania dokumentów do sądu warto sporządzić bilans otwarcia likwidacji i zatwierdzić go jeszcze przed wysłaniem pierwszego wniosku, tak aby można było od razu dołączyć go do wniosku.
Do wniosku konieczne będzie załączenie szeregu dokumentów, z których niektóre muszą zostać złożone w formie formularzy Ministerstwa, a niektóre po porostu muszą zostać dołączone do wniosku.
Aby wniosek został pozytywnie rozpatrzony przez sąd rejestrowy konieczne jest dołączenie do wniosku:
- formularza KRS – ZK, w którym należy wykreślić aktualny sposób reprezentacji spółki wraz z członkami zarządu.
- formularza KRS – ZR, w którym należy wskazać dane likwidatorów spółki.
Oczywiście, jeżeli dokonujemy jeszcze dodatkowych zmian we wpisie spółki, to należy do wniosku dołączyć inne, właściwe dla tych zmian formularze.
Dodatkowo do wniosku należy dołączyć:
- potwierdzenie wniesienia opłaty od wniosku;
- pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł jeżeli wniosek składa za nas pełnomocnik;
- protokół ze Zgromadzenia Wspólników, na którym podjęto uchwały o otwarciu likwidacji i powołaniu likwidatorów (akt notarialny);
- bilans otwarcia likwidacji;
- protokół ze Zgromadzenia Wspólników, na którym zatwierdzono bilans otwarcia likwidacji;
- oświadczenie likwidatora o udzieleniu zgody na powołanie go na likwidatora spółki wraz z jego adresem do doręczeń.
Tak skompletowany wniosek powinien zostać do sądu rejestrowego, który prowadzi akta spółki, tj. właściwego sądu ze względu na siedzibę spółki.
Opisana procedura dotyczy otwarcia likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Wykreślenie spółki z Krajowego Rejestru Handlowego wymaga jednak wykonania kolejnych określonych prawem czynności, o których więcej dowiecie się z naszego kolejnego wpisu. Zapraszamy!
Jeżeli masz dodatkowe pytania o likwidację spółki i potrzebujesz pomocy w tym zakresie skontaktuj się z nami już dziś!
