Pozew jest jednym z podstawowych pism procesowych zmierzających do dochodzenia roszczeń przed sądem. Jego prawidłowe sporządzenie może pomóc w skutecznym dochodzeniu swoich praw przed sądem, jednak wymaga zachowania należytej staranności i znajomości przepisów prawa.

Wymogi formalne pozwu, jako pisma procesowego

Przede wszystkim, należy wskazać że pozew jest niczym innym jak pismem procesowym. Powinien więc spełniać wymogi dot. pisma procesowego, które zostały precyzyjnie określone w art. 126 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 – dalej KPC). Na uwagę zasługuje w szczególności art. 126 § 1 i § 2 KPC, zgodnie z którym:

§ 1. Każde pismo procesowe powinno zawierać:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
2) oznaczenie rodzaju pisma;
3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;
4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
5) wymienienie załączników.
§ 2. Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz:
1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron albo, w przypadku gdy strona jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – adres do korespondencji wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
11) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy przedstawicieli ustawowych i pełnomocników stron,
2) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub
3) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

Ponadto, istotnym wymogiem formalnym jest wskazanie w pozwie wartości przedmiotu sporu, czyli. tzw. WPS, o ile przedmiotem sprawy nie jest dochodzenie określonej kwoty pieniężnej. Warto zwrócić uwagę, że od prawidłowo oznaczonej wartości przedmiotu sporu zależy nie tylko właściwość rzeczowa sądu, lecz również wysokość opłaty od pozwu w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z art. 1262 § 1 KPC sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata.
Należy wskazać, że złożenie pozwu w jednym egzemplarzu nie będzie wystarczające – bowiem do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. Istotne jest również, że powołując się w piśmie procesowym na określony dokument, należy liczyć się z obowiązkiem wynikającym z art. 129 § 1 KPC, zgodnie z którym strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. Jednocześnie, jak stanowi art. 129 § 2 KPC zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Treść pozwu – dodatkowe wymogi formalne

Jak wynika z art. 187 § 1 KPC pozew poza spełnieniem warunków pisma procesowego powinien nadto zawierać następujące elementy obligatoryjne:

1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
11) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;
2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;
3) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

Informacja, do której odnosi się wyżej wskazany punkt 3) została dodana jako obligatoryjny element pozwu ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1595). Rozwiązanie to wymusza na powodzie, w każdej sprawie, przed złożeniem pozwu weryfikację czy w określonych okolicznościach możliwe jest ugodowe rozwiązanie sporu. Należy podkreślić, że nałożony na powoda obowiązek podania informacji co do przedsądowego postępowania ugodowego został przez ustawodawcę zaliczony do wymogów formalnych pozwu, którego niedochowanie nie skutkuje jednak niemożnością nadania sprawie dalszego biegu. W świetle powyższego, powód, który nie zawarł w pozwie omawianej informacji, nie będzie wzywany do uzupełnienia braków pozwu w tym zakresie, a sam pozew nie będzie mógł być z tego powodu zwrócony (art. 130 § 1 KPC).
Poza elementami obligatoryjnymi pozew może zawierać również wnioski fakultatywne, określone w szczególności w art. 187 § 2 KPC, do których zaliczyć należy: wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:

1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;
2) dokonanie oględzin;
3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;
4) zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.

Ponadto, co do zasady, z wyjątkiem przewidzianym przykładowo w art. 466 KPC ustawodawca przewidział dla czynności wytoczenia powództwa obligatoryjną formę pisemną. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę, że w określonych sytuacjach pozew powinien być złożony na urzędowym formularzu lub drogą elektroniczną. Pismo procesowe wniesione za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w elektronicznym postępowaniu upominawczym powinno być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym.

Pozew – ostateczność?

W przypadku dojścia do sporu, dochodzenie swoich praw przed sądem stanowi zazwyczaj ostatni etap, który co do zasady powinien być poprzedzony próbą polubownego rozwiązania sporu. Często postępowanie sądowe wiąże się nie tylko z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów, ale niejednokrotnie jest również bardzo czasochłonne i odwleka możliwość szybkiego zaspokojenia roszczeń powoda. Prawnicy Kancelarii świadczą pomoc prawną, zarówno na etapie prowadzenia negocjacji i rozmów, opracowują wezwania do zapłaty, a także pozwy i inne pisma procesowe w sprawie. W przypadku chęci skorzystania z usług Kancelarii zapraszamy do kontaktu pod adresem: www.wskp.pl