Dochodzenie odszkodowania za opóźnienie lotu przy międzylądowaniach poza UE.

Niedawno pisaliśmy o zasadach dochodzenia odszkodowań za opóźniony i odwołany lot, wynikających z Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady, które reguluje wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów samolotu. Niedawno, tj. 31 maja 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w sprawie o sygnaturze C-537/17 wypowiedział się dodatkowo w sprawie interpretacji przepisów ww. Rozporządzenia, w zakresie możliwości dochodzenia odszkodowania w przypadku lotów łączonych z międzylądowaniem poza terytorium Unii Europejskiej.

Loty poza Unię Europejską.

Zasadą wynikającą z przepisów Rozporządzenia nr 261/2004 jest, że nie znajduje ono zastosowania do lotów poza obszar Unii Europejskiej. Stosownie bowiem do brzmienia art. 3 ust. 1 ww. Rozporządzenia, jego przepisy znajdują zastosowanie:
a) do pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium Państwa Członkowskiego, do którego ma zastosowanie Traktat;
b) do pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się w kraju trzecim i lądujących na lotnisku w Państwie Członkowskim, do którego ma zastosowanie Traktat, chyba że otrzymali oni korzyści lub odszkodowanie oraz udzielono im opieki w tym kraju trzecim, jeżeli przewoźnik lotniczy obsługujący dany lot jest przewoźnikiem wspólnotowym.

Czy w związku z powyższym przewoźnik zawsze nie odpowiada na podstawie przepisów Rozporządzenia, gdy lot wykonywany jest poza terytorium UE z międzylądowaniem poza UE?

W rozpoznawanej przez Trybunał sprawie, pasażerka zarezerwowała lot z Niemiec do Maroka z międzylądowaniem (i jednocześnie zmianą samolotu) w Maroku. Pasażerka lecąc docelowo do Agadiru korzystała z międzylądowania w Casablance. W trakcie zmiany samolotu przewoźnik poinformował ją o braku możliwości wejścia na pokład, z uwagi na fakt przydzielenia jej miejsca innemu pasażerowi, co skutkowało koniecznością skorzystania z kolejnego lotu – który finalnie odbył się po upływie ponad 4 godzin od pierwotnie zaplanowanego. Pomimo zażądania odszkodowania, przewoźnik odmówił jakiejkolwiek zapłaty, powołując się na wyżej przytoczone przepisy Rozporządzenia.
Sprawa, poprzez niemiecki sąd, trafiła do Trybunału Sprawiedliwości UE, który rozważał, „czy ma miejsce lot w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. a) [rozporządzenia nr 261/2004], gdy operacja transportowa przewoźnika lotniczego obejmuje planowe przerwy (międzylądowania) poza terytorium [Unii] Europejskiej ze zmianą statku powietrznego?”.
Trybunał w rozpoznawanej sprawie uznał, że w przypadku, gdy dwa lub więcej lotów jest przedmiotem jednej rezerwacji, należy je traktować jako jedną całość, co skutkuje zastosowaniem przepisów Rozporządzenia.
Jak bowiem wskazał Trybunał, „pojęcie „miejsca docelowego” zostało zdefiniowane w art. 2 lit. h) owego rozporządzenia jako miejsce lądowania określone na bilecie przedstawionym na stanowisku kontrolnym lub, w przypadku lotów łączonych, miejsce lądowania ostatniego lotu (…)Ze sformułowania „ostatni lot” wynika, że pojęcie „lotu łączonego” należy rozumieć jako odnoszące się do dwóch lub większej liczby lotów stanowiących całość dla celów prawa pasażerów do odszkodowania przewidzianego w rozporządzeniu nr 261/2004, podobnie jak w przypadku lotu łączonego rozpatrywanego w sprawie, w której zapadł wyrok z dnia 26 lutego 2013 r., Folkerts”.

Odszkodowanie w przypadku lotu łączonego

Powyższe rozważania Trybunału skutkowały pozytywnym dla pasażerki rozstrzygnięciem. Trybunał uznał bowiem, że przepisy Rozporządzenia nie uzależniają kwalifikacji lotu łączonego od dokonania wszystkich lotów, na niego się składających, tym samym samolotem. W związku z tym, jak wskazał Trybunał, „art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że owo rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu pasażerów dokonanego na podstawie jednej rezerwacji, w ramach którego między odlotem z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego a przylotem na lotnisko znajdujące się na terytorium państwa trzeciego miało miejsce planowane międzylądowanie poza Unią, ze zmianą statku powietrznego”.

Dochodzenie odszkodowania

Jak widać na podstawie prawnej przytoczonego we wpisie orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, interpretacja przepisów Rozporządzenia nr 261/2004 zmierza w kierunku rozszerzającej wykładni na korzyść pasażerów.
Sprawy związane z dochodzeniem odszkodowań za odwołany lub opóźniony lot samolotu, co do zasady, nie wymagają osobistego stawiennictwa przed organem czy sądem. Zazwyczaj, celem skutecznego dochodzenia roszczeń od przewoźnika, wystarczające jest przekazanie dokumentacji, w tym stosownych oświadczeń, rezerwacji lotniczych itp., a następnie powierzenie sprawy do prowadzenia profesjonalnemu pełnomocnikowi.
Celem uzyskania dalszych, szczegółowych informacji, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.