Wróblewska-Stawowy

Kancelaria Prawna

Odszkodowanie i zadośćuczynienie za zmarnowany urlop – cz. II

Avatar

Odszkodowanie i zadośćuczynienie za zmarnowany urlop – część druga.

W pierwszym wpisie poświęconym odpowiedzialności organizatorów biura podróży przybliżyliśmy zasady dotyczące niedogodności w trakcie trwania wypoczynku, zasady zgłaszania roszczeń oraz reakcji na nie i możliwości uzyskania świadczeń zastępczych.
W dzisiejszym wpisie skupimy się na odpowiedzialności odszkodowawczej. Przywoływana już ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych w art. 50 i następnych regulują zasady tejże odpowiedzialności.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie

Jak już wskazywaliśmy w pierwszym wpisie poświęconym tematyce nieprawidłowości w świadczeniu usług turystycznych, podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego.
Co więcej, niezależnie od opisanych sytuacji dotyczących niedogodności, turyście przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niedogodności.
W tym miejscu warto wyjaśnić pojęcia i różnice w zakresie odszkodowania i zadośćuczynienia. Odszkodowanie stanowi rodzaj rekompensaty za poniesioną szkodę, tj. uszczerbek o charakterze majątkowym. W przypadku zatem, gdy w związku z nieprawidłowym świadczeniem usługi przez biuro podróży turysta poniesie szkodę majątkową, na którą składa się szkoda rzeczywista oraz utracone korzyści, może dochodzić stosownej rekompensaty od organizatora wycieczki. Pojęcie szkody rzeczywistej dotyczy faktycznego uszczerbku w majątku – tj. najprościej ujmując jest to zmniejszenie aktywów lub pasywów na skutek niewykonania lub nieprawidłowego wykonania zobowiązania umownego. Utracone korzyści jest to natomiast rodzaj szkody majątkowej, który wymaga pewnej hipotetycznej oceny, o ile majątek poszkodowanego nie wzrósł, tak, jakby to mogło mieć miejsce, gdyby jednak nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest odpowiedzialność biura podróży. W obu przypadkach konieczne jest wykazanie istnienia tejże szkody, jak również związku przyczynowo -skutkowego między jej zaistnieniem, a zdarzeniem podmiotu odpowiedzialnego. Z tej przyczyny bardzo istotne jest zebranie stosownego materiału dowodowego, w postaci dowodów zapłaty, fotografii, czy np. oświadczeń innych uczestników.
Pod pojęciem zadośćuczynienia rozumiemy natomiast odszkodowanie o charakterze niemajątkowym, tj. odszkodowanie za tzw. krzywdę. W odróżnieniu do szkody majątkowej, w tej kategorii odszkodowania mieszczą się wszelkie następstwa uszkodzeń ciała, przeżytych uszczerbków o charakterze psychicznym itp.

Kiedy organizator może zwolnić się od odpowiedzialności?

Turysta nie będzie uprawniony do odszkodowania lub zadośćuczynienia za niezgodność usługi turystycznej w przypadku, gdy:
– winę za niezgodność ponosi podróżny;
– winę za niezgodność ponosi osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć;
– niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami.
Organizator może ograniczyć również odszkodowanie w samej umowie, o ile ograniczenie to nie dotyczy szkody na osobie lub szkody spowodowanej umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa i wynosi nie mniej niż trzykrotność całkowitej ceny imprezy. Tak więc, nawet w przypadkach umownego ograniczenia odpowiedzialności nie jest dopuszczalne jej całkowite wyłączenie.
Pamiętać również należy, iż obniżka ceny, odszkodowanie lub zadośćuczynienie mogą zostać pomniejszone w przypadku wypłaty na rzecz turysty odszkodowania lub obniżenia ceny w oparciu o przepisy prawa Unii Europejskiej, tj. m.in. przepisy dotyczące odpowiedzialności za odwołany lub opóźniony lot, w części, w jakiej turysta otrzymał świadczenie.

Do kogo należy kierować żądania, skargi i wiadomości?

Stosownie do brzmienia art. 51 ww. ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, podróżny kieruje wiadomości, żądania lub skargi związane z realizacją imprezy do agenta turystycznego, za pośrednictwem którego wycieczka została nabyta. Agent w takim wypadku jest zobligowany do niezwłocznego przekazania powyższego do organizatora wycieczki. Data zgłoszenia żądań do agenta jest równoznaczna dla podróżnego z datą zgłoszenia żądania do organizatora.

Przedawnienie roszczeń

Roszczenia z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia opisane w ustawie o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych przedawniają się z upływem trzech lat.

Obowiązek udzielenia pomocy podróżnemu

Organizator jest zobligowany do niezwłocznego udzielenia odpowiedniej pomocy podróżnemu, który znalazł się w trudnej sytuacji. Pomoc ta polegać ma w szczególności na:
– odpowiednich informacjach dotyczących świadczeń zdrowotnych, władz lokalnych oraz pomocy konsularnej;
– pomocy w skorzystaniu ze środków porozumiewania się na odległość oraz w skorzystaniu ze świadczeń zastępczych, o których mowa była w poprzednim wpisie.
Co istotne, organizator może zażądać opłaty za pomoc podróżnemu, jeżeli trudna sytuacja powstała z wyłącznej winy umyślnej podróżnego lub w wyniku jego rażącego niedbalstwa. W przeciwnych wypadkach nie może on żądać zapłaty. Jednocześnie kwota ta nie może przewyższać rzeczywistych kosztów poniesionych przez organizatora.

Zrzeczenie się praw wynikających z ustawy

Wyprzedzając ewentualne możliwości nadużyć po stronie organizatorów wycieczek, ustawodawca wyraźnie wskazuje w treści art. 54 ww. ustawy, że podróżny nie może się zrzec w całości lub w części praw wynikających z ustawy. Dodatkowo, postanowienia umów mniej korzystne dla podróżnych niż postanowienia ustawy są nieważne. W takich przypadkach zastosowanie znajdą wprost przepisy ustawy.

Podsumowanie

W artykułach poświęconych odpowiedzialności odszkodowawczej organizatora turystycznego przybliżyliśmy najważniejsze przepisy, które znajdą zastosowanie w przypadku powstania jakichkolwiek niedogodności związanych z niewykonaniem lub nieprawidłowym wykonaniem usługi przez biuro podróży.
Oczywiście w sprawach nieuregulowanych zastosowanie znajdą m.in. przepisy polskiego kodeksu cywilnego, jak również unormowania prawa europejskiego.
Kancelaria w ramach świadczonej pomocy prawnej pomaga Klientom w dochodzeniu Ich praw od biur podróży. Reprezentujemy i pomagamy już w trakcie trwającego urlopu, jak również po jego zakończeniu. Zapraszamy do współpracy.